Kể từ đầu quý II/2014, giá thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu thế giới  đã giảm tháng thứ 2 liên tiếp trong tháng 6/2014 do nguồn cung dồi dào, cầu giảm. Giá trong nước cũng theo xu hướng giảm nhẹ.

I. TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI

Diễn biến giá thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu tháng 6/2014, quý II/2014

Giá thức ăn chăn nuôi (TĂCN) và nguyên liệu thế giới trong tháng 6/2014 tiếp tục xu hướng giảm nhẹ so với tháng trước đó và giảm mạnh so với cùng tháng năm ngoái, do nguồn cung dồi dào, bất chấp nhu cầu của nước tiêu thụ hàng đầu – Trung Quốc – tăng lên mức cao “kỷ lục”, nước này phải nhập khẩu 7,5 triệu tấn đậu tương trong tháng 6/2014. Tuy nhiên, so với quý trước đó, giá TĂCN  và nguyên liệu thế giới trung bình tháng trong quý vẫn tăng nhẹ. Cụ thể, giá ngô trung bình quý II tăng 2,3%, bột cá tăng 8%, đậu tương tăng 9,2% và lúa mì tăng 3,2%, tất cả đều so với quý I/2014.

Trong quý II/2014, giá ngô đã có 2 tháng giảm liên tiếp là tháng 5 và 6. Riêng trong tháng 6, giá đã giảm 5,1% so với tháng 5 và giảm tới 30,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân là do sản lượng ngô toàn cầu đạt mức cao kỷ lục khiến tồn kho cuối vụ tăng mạnh.

Điều kiện thời tiết thuận lợi hậu thuẫn cây trồng ngô và đậu tương ở Mỹ - nước sản xuất và xuất khẩu hàng đầu thế giới đã khiến Bộ nông nghiệp Mỹ phải nâng mức dự báo về sản lượng đậu tương toàn cầu niên vụ 2014/15 tăng lên 299,99 triệu tấn, tăng 16,2 triệu tấn so với ước tính niên vụ 2013/14. Đây cũng là nguyên nhân ép giá đậu tương tại Sở giao dịch CBOT giảm xuống còn 539,74 USD/tấn trong phiên ngày 20/6, giảm 1,2% so với tháng trước đó và giảm 3,6% so với cùng tháng năm ngoái.

Dự trữ lúa mì toàn cầu trước vụ thu hoạch năm 2015 được dự kiến sẽ tăng 6,1%, lên 186,05 triệu tấn, năm tăng thứ tư liên tiếp do sản lượng gia tăng, đã ép giá lúa mì thế giới giảm xuống còn 263 USD/tấn, giảm 5,1% so với tháng trước đó và giảm 1,9% so với cùng tháng năm ngoái.

Bên cạnh đó, giá bột cá thế giới cũng giảm xuống còn 1.812 USD/tấn, giảm 0,4% so với tháng trước đó nhưng tăng 0,6% so với cùng tháng năm ngoái. Nguyên nhân do giá bột cá trong mấy tháng gần đây tăng cao, đã khiến cho các nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi tìm nguyên liệu giá rẻ để thay thế và lợi nhuận thấp từ chăn nuôi dẫn đến tiêu thụ bột cá giảm.

Đồ thị 1: Biến động giá đậu tương, ngô, lúa mì và bột cá thế giới từ tháng 6/2013 đến tháng 6/2014 (Đvt: USD/tấn)

Nguồn: Vinanet.com.vn

II. TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG TRONG NƯỚC                                      

1. Biến động giá thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu tháng 6/2014, quý II/2014

Cùng với xu hướng giá thế giới, giá TĂCN và nguyên liệu trong nước tháng 6/2014 cũng giảm nhẹ so với tháng trước đó. Cụ thể, giá ngô giảm 100 đ/kg so với tháng trước đó, xuống còn 6.100 đ/kg, giá cám gạo giảm 150 đ/kg, xuống còn 5.950 đ/kg, giá bột cá không thay đổi, ở mức 14.000-20.000 đ/kg tùy loại, và giá khô đậu tương giảm từ 150-200 đ/kg, xuống còn 14.200 -14.450 đ/kg. Tính chung, giá TĂCN trong quý II/2014 đã tăng 1,5% so với quý trước đó.

2. Thực trạng ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu và một số vấn đề tồn tại

Trong nhiểu năm qua, nước ta có thế mạnh trong xuất khẩu nông sản, song ngành chăn nuôi lại luôn trong tình trạng thiếu nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi.

Ðây là một nghịch lý, khiến giá thức ăn chăn nuôi (TĂCN) trong nước liên tục biến động, gây bất lợi cho người chăn nuôi. Bởi thế, việc chủ động sản xuất TĂCN từ nguyên liệu trong nước là giải pháp hạ giá thành, nâng cao sức cạnh tranh.

Chẳng hạn, hàng năm chúng ta có khoảng 4 triệu tấn cám gạo được tạo từ hoạt động xay xát lúa gạo. Đây là nguồn nguyên liệu rất có giá trị cho hoạt động chế biến TĂCN, thức ăn thủy sản cũng như việc trích ly dầu cám gạo, sử dụng trong sản xuất dược phẩm, mỹ phẩm… Các chuyên gia cho biết, nếu khai thác hiệu quả 30-40% sản lượng cám gạo trong nước mỗi năm, Việt Nam cũng có thể hạn chế được một phần lớn việc phụ thuộc vào nguồn TĂCN nhập khẩu. Nhưng trong thực tế, hiện cả nước chỉ có hai doanh nghiệp tại ĐBSCL sử dụng nguồn nguyên liệu này để trích ly, gồm Công ty TNHH Wilmar Agro Việt Nam (Cần Thơ) và Công ty TNHH Dầu ăn Uni-Bran (Tiền Giang). Do vậy, số lượng cám được đưa vào chế biến sâu còn chưa đáng kể, chỉ khoảng 300.000 tấn.

Trong thời gian qua, ngành chăn nuôi nước ta luôn phải đối mặt với những thách thức khi giá bán sản phẩm giảm thấp, còn giá thành sản xuất luôn đứng ở mức cao. Ở rất nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước, người chăn nuôi đã buộc phải "treo" chuồng do thua lỗ. Nguyên nhân chính là do giá thức ăn chăn nuôi trong nước luôn cao (chiếm tới 65 đến 70% cơ cấu giá thành sản phẩm).

Trong đó, các loại nguyên liệu giàu năng lượng như ngô, cám, lúa mì thiếu (khoảng 30 đến 40%), thức ăn giàu đạm như đỗ tương, bột xương thịt, bột cá (khoảng 70 đến 80%), riêng các loại khoáng chất, vi lượng, phụ gia thì phải nhập khẩu 100%. Bởi thế, khi thị trường TĂCN thế giới biến động về cung và cầu, ngay lập tức ảnh hưởng tới thị trường trong nước. Việc phải nhập khẩu nguyên liệu TĂCN đồng nghĩa với việc người chăn nuôi phải gánh thêm chi phí về vận chuyển, kiểm định, thuế, rủi ro khi thức ăn không đạt chuẩn.

3. Tình hình nhập khẩu thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu

Theo số liệu thống kê từ TCHQ Việt Nam, nhập khẩu TĂCN và nguyên liệu trong tháng 5 đạt 290 triệu USD, tăng 6,68% so với tháng trước đó nhưng giảm 3,18% so với cùng tháng năm ngoái. Tính chung 5 tháng đầu năm 2014, Việt Nam đã chi 1,2 tỉ USD nhập khẩu TĂCN và nguyên liệu, giảm 0,41% so với cùng kỳ năm trước.

PHỤ LỤC

DỰ BÁO CUNG-CẦU NGUYÊN LIỆU TĂCN THÁNG 7/2014

Ngô

Dự báo, sản lượng ngô thế giới niên vụ 2014/15 tăng nhẹ đạt 981,12 triệu tấn, tăng 2,1 triệu tấn so với cùng kỳ niên vụ trước, do thời tiết ở nước trồng chủ yếu được cải thiện. Dự trữ ngô cuối kỳ của thế giới đạt 182,65 triệu tấn, tăng 13,6 triệu tấn so với đầu kỳ.

Bảng 1: Dự báo cung cầu ngô thế giới tháng 7/2014 (triệu tấn)

Nguồn: USDA

Đậu tương

Bảng 2: Dự báo cung cầu đậu tương thế giới tháng 7/2014(triệu tấn)

Nguồn: USDA

Dự báo, tổng sản lượng đậu tương thế giới niên vụ 2014/15 sẽ đạt 299,99 triệu tấn, tăng 16,2 triệu tấn so với niên vụ trước, do thời tiết dự báo sẽ được cải thiện ở cả 3 quốc gia trồng đậu tương hàng đầu thế giới Mỹ, Brazil, Argentina. Trong đó nhu cầu tiêu thụ là 280,63 triệu tấn, lượng đậu tương thế giới dư thừa khoảng 19,36 triệu tấn.

Lúa mì

Bảng 3: Dự báo cung cầu lúa mì thế giới tháng 7/2014 (triệu tấn)

Nguồn: USDA

Dự báo, tổng sản lượng lúa mì thế giới niên vụ 2014/15 sẽ đạt 701,62 triệu tấn, giảm mạnh 12,38 triệu tấn so với niên vụ trước do dự báo thời tiết không thuận lợi ảnh hưởng đến cây trồng lúa mì mùa đông. Nhu cầu tiêu thụ toàn cầu đạt 699,06 triệu tấn, lượng lúa mì thế giới dư thừa khoảng 2,56 triệu tấn.

Theo VINANET.