Bạn có thể đã nghe làm thế nào các chất dinh dưỡng dư thừa, chẳng hạn như lân, có thể chảy tràn ra ngoài đồng ruộng. Điều này có thể gây hại khi các chất dinh dưỡng nằm ở sông hồ. Tuy nhiên, có những nguồn dư thừa dinh dưỡng khác mà bạn có lẽ không nghĩ tới, chẳng hạn như các chậu cây trong vườn ươm.

Nhà nghiên cứu Jake Shreckhise thu thập nước chảy ra từ các lọ chứa giá thể trồng là vỏ cây thông để xác định việc bổ sung dolomite và phân vi lượng ảnh hưởng đến các dạng lân khác nhau. Ảnh: Alex Niemiera.

Trước khi được chuyển đến những người nông dân và các trung tâm làm vườn, nhiều cây loại lớn và cây cảnh được trồng trong chậu tại các vườn ươm. Người trồng bón phân có nhiều dưỡng chất trong đó có lân cho các cây trong chậu.

Lân chảy tràn, gồm từ các cây trồng trong chậu, có khả năng gây hại cho chất lượng nước. Bởi vì điều này, các nhà nghiên cứu đang xem xét cách các cây trồng trong chậu trong vườn ươm có thể giữ lại lân. Jacob Shreckhise của Dịch vụ nghiên cứu nông nghiệp USDA đã xem xét vấn đề này.
 

“Các loại cây đặc biệt như cây cảnh, cây ăn quả loại nhỏ và cây ăn quả loại lớn, có thể trải qua toàn bộ hoặc một phần đời sống của chúng trong chậu”, theo giải thích của Shreckhise. “Trồng cây trong chậu giúp tiết kiệm không gian, dễ vận chuyển và quản lý, và không cần đất canh tác. Những chậu này thường chứa đầy than bùn hoặc vỏ cây thay vì đất. Vì than bùn và vỏ cây cung cấp rất ít chất dinh dưỡng, cây trồng được cung cấp phân bón giải phóng dinh dưỡng chậm theo thời gian”.
 

Tuy nhiên, có ít nghiên cứu trước đây được thực hiện để xác định cần bổ sung những chất gì vào than bùn hoặc vỏ cây có thể giúp giữ lân trong các cây trồng trong chậu. Để giúp trả lời câu hỏi này, ông và các nhà nghiên cứu khác đã thực hiện nghiên cứu trong phòng thí nghiệm trên giá thể trồng trong chậu gồm vỏ cây thông và thêm phân dolomit và phân vi lượng.

Vỏ cây thông nghiền, sản phẩm phụ của ngành công nghiệp gỗ, là chất nền của phần lớn giá thể được sử dụng để trồng cây trong chậu. Ảnh: Jake Shreckhise.

Theo ông Shreckhise cho biết, “Thật quan trọng để nhớ rằng các giá thể trồng được sử dụng để sản xuất các cây trồng trong chậu trong vườn ươm khác hoàn toàn với các loại đất trồng trọt khác. Các loại vỏ cây và giá thể trồng là than bùn không ngăn cản được lân di chuyển xung quanh. Vì vậy, nó có thể chảy tràn ra khỏi các chậu khi tưới nước. Đó là những gì chúng tôi đang cố gắng ngăn chặn”.
 

Đối với thí nghiệm trong phòng, họ cho vào các lọ bằng vật liệu trồng cây trong chậu là phân bón và các thành phần được cho là giúp giữ lại lân. Sau đó, họ đổ nước vào các lọ và thu lượng nước chảy ra để phân tích.
 

Dolomite nghiền, thường được bổ sung vào giá thể trồng, cũng có thể làm giảm lượng lân chảy tràn ra khỏi các cây trong chậu ở vườn ươm. Ảnh: Jake Shreckhise.

Họ phát hiện ra rằng bổ sung dolomit và phân vi lượng, làm giảm lượng chảy tràn của một dạng lân nào đó bình quân là khoảng 70%.
 

Các loại phân bón này hoạt động vì phản ứng hóa học phức tạp. Phosphate, dạng lân cây sử dụng, có điện tích âm. Điều này có nghĩa là nó thích gắn kết với những thứ có điện tích dương, chẳng hạn như phân dolomite và phân vi lượng. Bên cạnh việc cải thiện sự phát triển của cây, nghiên cứu này cho thấy bổ sung những phân bón này giúp giữ lại lân trong các cây trồng trong chậu.
 

Shreckhise và nhóm của ông cũng nghiên cứu phân bón dolomit và phân vi lượng giúp giữ lại lân trong các cây trồng trong chậu được trong bao lâu. Bước tiếp theo của họ là xem liệu rằng lân được giữ lại có ở dạng mà cây sử dụng được hay không.

Lân chảy tràn đang trở thành vấn đề ngày càng lớn hơn cho môi trường. Các trang trại, bao gồm cả vườn ươm, phải tiếp tục chiến đấu với điều này. Shreckhise nói “Nghiên cứu này cho thấy rằng chúng ta nên tiếp tục khai thác việc dùng các loại phân bón này để giúp giảm lân chảy tràn ra khỏi các cây trồng trong chậu”.
 

Ông nói “Nghiên cứu này chỉ là bước đầu tiên để tìm hiểu hóa tính của lân xuất hiện trong các cây trồng trong chậu này”. “Vì các cây trồng không liên quan trong nghiên cứu này, chúng tôi không thể đưa ra khuyến cáo cụ thể nào cho các nhà trồng trọt chỉ dựa trên nghiên cứu này”. Công chúng nên biết rằng những người trồng cây trong chậu trong vườn ươm thường xuyên bổ sung những phân bón này cho giá thể trồng trong chậu. Đây là một bước đi đúng hướng để giữ “xanh” cho ngành công nghiệp xanh.

Nguyễn tiến Hải theo Agronomy.