Hóa thạch xưa nhất của thực vật trên trái đất này là 420 triệu năm tuổi, nhưng một nghiên cứu mới đây cho thấy rằng trong lớp lắng đọng đầu tiên ở một hồ nước, các chất thải có xuất xứ từ thực vật rơi xuống có khoảng 100 triệu năm trước nữa. Các nhà khoa học đã sử dụng cơ sở dữ liệu di truyền tại "molecular clocks" (phần mềm xử lý dữ liệu rất lớn) để ước đoán có từ bao nhiêu năm trước đây, nhiều loài thực vật được tách ra trên cơ sở dự khác biệt trình tự DNA – để mô tả lịch sử tiến hóa của chúng. Tuy nhiên, họ không thể xác định các nhánh thực vật thấp nhất, hoặc tiền sử nhất, trong cây gia hệ các họ thực vật. Thực vật có mạch dẫn truyền (vascular plants) ví dụ cây rừng, hoa màu, và cây cho hoa được người ta xác định có từ khi ngành rêu tản (liverworts: Marchantiophyta), ngành rêu sừng (hornworts: Anthocerotophyta), và ngành rêu (mosses: Bryophyta) xuất hiện. Tuy nhiên, bộ ba (order) này vẫn còn là một lịch sử phát triển bí ẩn, làm cho những nghiên cứu về đồng hồ phân tử (molecular clock) còn quá nhiều mảnh ghép chưa trả lời được thấu đáo. Nghiên cứu của Philip Donoghue và cộng sự thuộc Đại Học Bristol cho thấy rằng cấu hình chính xác của nền tảng xây dực họ thực vật không phải là vấn đề từ ấy cho đến nay đốu với loài thực vật đầu tiên trên trái đất. Tất cả kết quả phân tích đều cho thấy loài thực vật đầu tiên phải xảy ra cách đât trên 500 triệu năm, trong kỷ nguyên Cambrian, khi sự phát triển các loài động vật đa bào xảy ra. Nghiên cứu còn cho thấy thực vật đầu tiên đã có trước theo cách nghĩ của chúng ta, ngoại trừ co những loài đã tiến hóa sớm hơn nữa, nếu có. Phát hiện này vô cùng quan trọng, bởi vì người ta biết “thực vật đầu tiên đã làm nguội trái đất, làm nguội khí hậu và làm tăng hàm lượng  oxygen trong khí quyển trái đất," những điều kiện như vậy đã hỗ trợ cho sự phát triển loài động vật, Tim Lenton đã phát biểu như vậy, nhà khoa học địa cầu của ĐH Exeter, Vương Quốc Anh, ông không tham gia vào nhóm nghiên cứu nói trên. Xem bài viết trên tạp chí  Science và Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.

GS. Bùi Chí Bửu lược dịch.

Xem bài viết trên tạp chí  Science và Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.

Các nhà thực vật học cho rằng rêu tản (liverwort) là thực vật nguyên sơ nhất. Hình của Proceedings of the National Academy of Sciences