Huân chương Ðộc lập
- Hạng 1 - Hạng 2 - Hạng 3
Huân chương Lao động
- Hạng 1 - Hạng 2 - Hạng 3
Giải thưởng Nhà nước
- Nghiên cứu dinh dưởng và thức ăn gia súc (2005)
- Nghiên cứu chọn tạo và phát triển giống lúa mới cho xuất khẩu và tiêu dùng nội địa (2005)
Giải thưởng VIFOTEC
- Giống ngô lai đơn V2002 (2003)
- Kỹ thuật ghép cà chua chống bệnh héo rũ vi khuẩn (2005)
- Giống Sắn KM 140 (2010)
![]() |
|
![]() |
|
Kho báo đã bị che giấu: Một cây hình thành hoa và quả dưới đất
Thứ ba, 08-10-2024 | 08:51:05
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Thực vật đã tiến hóa nhiều cách thức để phát tán hạt giống của chúng một cách rộng rãi. Tuy nhiên, chỉ một phần nhỏ của sự đa dạng đặc điểm này có thể tiếp cận được thông qua nghiên cứu về các mô hình sinh vật. Trong một nghiên cứu gần đây được công bố trên New Phytologist, tiến sỹ Angela Hay và các đồng nghiệp - từ Viện nghiên cứu giống cây trồng Max Planck ở Cologne, Đức - đã thiết lập Cardamine chenopodiifolia như một hệ thống thử nghiệm mới để giúp thu hẹp khoảng cách này.
Quả và hoa dưới lòng đất được tạo ra bởi cây lưỡng tính Cardamine chenopodiifolia. Nguồn: Aurélia Emonet.
Cardamine chenopodiifolia là loại amphicarpic, nghĩa là mỗi cây tạo ra hai loại quả, với một loại được nằm dưới lòng đất. Hai loại quả này sử dụng các cơ chế rất khác nhau để phân tán hạt, cho phép cây tuân theo chiến lược phòng ngừa rủi ro.
Quả ở phía trên không sử dụng phương pháp phát tán hạt lộ ra, đây là đặc trưng của tất cả các loài Cardamine. Quả bao gồm hai van dài bao bọc hạt. Khi hạt đã sẵn sàng để phát tán, các van này nhanh chóng tách ra và cuộn lại, bắn nhiều hạt ra khắp một khu vực rộng lớn.
Ngược lại hoàn toàn, quả nằm dưới đất không nổ và tạo ra ít hạt lớn hơn, được chôn vùi dưới đất. Các tác giả đã lần theo nguồn gốc của những quả dưới đất này trở lại các nụ hoa nhỏ ở đầu đang phát triển của các chồi chính. Mỗi nụ hoa được đẩy xuống đất bằng cách kéo dài nhanh chóng cuống hoa hỗ trợ của nó. Những bông hoa khép lại tự thụ phấn trên hành trình của chúng qua đất và phát triển thành quả chứa đầy kho báu hạt giống được ẩn giấu.
Quả lộ ra (nổ) có thiết kế cơ học độc đáo, có thành tế bào cứng với hình dạng bản lề. Các bản lề này rất quan trọng để giải phóng năng lượng tiềm tàng được lưu trữ trong quả. Để tạo ra các cấu trúc bản lề này, lignin được lắng đọng theo kiểu phân cực trong tế bào B nội nhũ.
Những cấu trúc bản lề này không có trong loại quả không lộ rõ (nổ), nằm dưới lòng đất. Thay vào đó, lignin được lắng đọng đồng đều xung quanh các tế bào B nội nhũ. Như tiến sỹ Emonet giải thích: “Chúng ta biết rất ít về những gen nào kiểm soát kiểu phân cực của lignin trong loại quả nổ”. Bà lý luận rằng các mạng gen điều chỉnh cả hai kiểu phân cực của lignin - phân cực và đồng đều - sẽ được mã hóa trong bộ gen duy nhất của C. chenopodiifolia. Do đó, cung cấp một cơ hội duy nhất để so sánh biểu hiện gen giữa loại quả nổ và không nổ trong cùng một cây.
Bộ gen của C. chenopodiifolia cũng được phân biệt bằng đa bội, hoặc nhân đôi toàn bộ bộ gen. Thay vì lưỡng bội, với hai bộ nhiễm sắc thể - một bộ được thừa hưởng từ mỗi cha mẹ - C. chenopodiifolia là bát bội, có tám bộ nhiễm sắc thể. Đa bội thường gắn liền với những điều mới lạ về mặt tiến hóa, như amphicarpy, nhưng tính phức tạp của bộ gen đa bội khiến những đặc điểm này khó nghiên cứu.
Các tác giả đã giải quyết vấn đề này bằng cách thiết lập C. chenopodiifolia như một hệ thống thử nghiệm. Họ đã mô tả toàn diện sự phát triển của các dạng quả, hoa và hạt, cung cấp bằng chứng khái niệm đầu tiên cho quá trình chuyển gen ổn định và tạo ra một bản sao tham chiếu bằng cách sử dụng trình tự isoform đọc dài PacBio. Bộ tài nguyên này sẽ cung cấp cơ sở cho nghiên cứu trong tương lai về amphicarpy, phát tán hạt và tiến hóa đặc điểm thông qua đa bội.
Nguyễn Thị Quỳnh Thuận theo Viện nghiên cứu giống cây trồng Max Planck. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() ![]() ![]() |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[ Tin tức liên quan ]___________________________________________________
|