Trên thế giới, cây rừng đang ngày càng đối mặt với nguy cơ từ phá hủy môi trường sống, sâu hại, dịch bệnh và sự thay đổi khí hậu. Tuy nhiên, những hướng dẫn mới để bảo tồn hiệu quả đa dạng di truyền các loài cây và khả năng thích nghi đã được giới hạn trong các phương trình toán học đơn giản dành cho các loài cây từ thập niên 1970, hoặc những phỏng đoán tốt nhất dựa trên trực giác.

Hơn 4 thập niên sau, các nhà nghiên cứu từ The Morton Arboretum và Vườn bách thảo Hoàng gia Anh Kew đã phát triển một phương pháp tiếp cận mới, dựa trên bằng chứng để thiết kế ra các bộ sưu tập bảo tồn ngoại vi, biện pháp quan trọng bảo tồn hiệu quả đa dạng di truyền các loài mục tiêu, và có thể áp dụng bảo tồn thành công bất cứ loài nào. Trái ngược với hướng dẫn và cách tiếp cận hiện tại, biện pháp mới có thể được sử dụng để phát triển các giao thức thu thập hạt giống tùy chỉnh, bao gồm số lượng mẫu, từ cây gì và số lượng tương ứng hạt giống thu thập từ mỗi cây, và lựa chọn tốt nhất để xác định trong phạm vi một loài cây.

Đối với nghiên cứu này, các nhà khoa học đã đánh giá những nỗ lực thu thập về cây tần bì châu Âu từ Dự án hạt giống Quốc gia của Kew (UKNTSP), một dự án nhằm đảm bảo các bộ sưu tập đa dạng di truyền cây bản địa Anh. Tần bì châu Âu hiện đang suy giảm mạnh về số lượng trên toàn châu Âu do bệnh chết khô do nấm, do đó tần bì là một trong số nhiều loài cây đang được thu thập ở Anh và lưu giữ mẫu trong Ngân hàng hạt giống thiên niên kỷ của Kew, thông qua dự án này.

Cũng giống như các dự án ngân hàng hạt giống trên toàn thế giới, mục đích của dự án UKNTSP là thu thập và bảo vệ hạt giống các loài cây bản địa, để nắm giữ phạm vi đa dạng di truyền của mỗi loài. Hạt giống được lưu giữ qua nhiều thập kỷ, ngân hàng hạt giống được sử dụng để ứng phó với các mối đe dọa như bệnh dịch, sâu hại và biến đổi khí hậu.

UKNTSP có các hạt giống từ hơn 60 quần thể tần bì ở Anh, các nhà khoa học muốn bảo tồn càng nhiều đa dạng di truyền càng tốt. Do đó, các nhà nghiên cứu đã phát triển một mô hình để điều tra di truyền gien chi tiết đối với cây tần bì, xem xét số lượng và phân bổ đa dạng loài cây này. Việc lấy mẫu hạt giống lớn hơn ở các khu vực cụ thể có thể mang lại hiệu quả.

Các nhà nghiên cứu đã xác định khi một quần thể tần bì có lấy mẫu hạt giống tối ưu, quan sát số lượng quần thể, số cây trên quần thể và số lượng hạt giống thu thập từ mỗi cây. Họ cũng đưa ra hướng dẫn về sự tương quan di truyền, nơi mà các chiến lược lấy mẫu khác nhau xác định biến động di truyền tương tự, để khi lấy mẫu tối ưu không thể tiến hành, việc lấy mẫu nhiều hơn ở khu vực xung quanh có thể diễn ra thay thế.

Trong trường hợp quần thể tần bì mà các nhà khoa học nghiên cứu, dự án UKNTSP đã có hiệu quả và thu giữ 90% biến động di truyền của cây tần bì ở Anh.

M.H – Mard, Theo EurekAlert