Ảnh minh họa: © Alexbedoya

Thế giới đang chứng kiến sự tăng trưởng kinh tế chưa từng có tiền lệ ở các nước có thu nhập trung bình và thấp. Ngày càng nhiều người ở Ấn Độ, Trung Quốc, châu Mỹ Latin và châu Phi trở nên sung túc hơn và điều này được phản ánh trong mức tiêu thụ các sản phẩm thịt và sữa. Ở châu Phi, tiêu thụ thịt đang tăng hơn 50%, ở châu Á và Mỹ Latin, con số này lên đến 2/3.

Để đáp ứng nhu cầu tăng, ngành chăn nuôi đã được đẩy mạnh cùng với đó là tăng sự lệ thuộc vào việc sử dụng các loại thuốc chống vi trùng. Nông dân sử dụng thuốc chống vi trùng để điều trị và ngăn ngừa lây nhiễm cho động vật được nuôi nhốt trong điều kiện chật chội nhưng các loại thuốc đó còn được sử dụng để kích thích tăng trọng và nâng cao lợi nhuận.

Việc sử dụng bừa bãi và quá mức thuốc chống vi trùng đã dẫn tới những hệ lụy nghiêm trọng: tỉ lệ vi khuẩn kháng thuốc chống vi trùng đang tăng nhanh trên toàn thế giới. Thuốc đang mất dần hiệu nghiệm, với hậu quả trầm trọng đối với sức khỏe động vật và nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe con người.

Các nước thu nhập trung bình và thấp có khả năng giám sát hạn chế trong việc theo dõi việc sử dụng thuốc và tình trạng kháng thuốc chống vi trùng tại các trang trại. Việc sử dụng thuốc chống vi trùng thường được kiểm soát và tự liệu hóa rất hạn chế so với ở các nước nước công nghệ giàu có đã thiết lập được các hệ thống giám sát.

Theo một nghiên cứu mới, các khu cực có tỉ lệ kháng thuốc chống vi trùng cao ở động vật là đông bắc Trung Quốc, đông bắc Ấn Độ, nam Brazil, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ. Ở các nước này, vi khuẩn sinh ra trong thức ăn phổ biến như Salmonella, E. coli, Campylobacter và Staphylococcus giờ đây đã kháng với rất nhiều loại thuốc không chỉ được sử dụng trên động vật mà còn cả trên y học con người. Một phát hiện quan trọng từ nghiên cứu là cho đến nay có rất ít đểm nóng kháng thuốc xuất hiện ở châu Phi, ngoại trừ Nigeria và các vùng xung quanh thành phố Johannesburg.

Tỉ lệ kháng thuốc cao nhất liên quan đến các loại thuốc chống vi trùng được sử dụng phổ biến nhất trên động vật như như tetracyclines, sulphonamides, penicillins và quinolones. Ở một số khu vực, các hợp chất này gần như hoàn toàn mất hiệu lực điều trị lây nhiễm.

Các nhà nghiên cứu đã áp dụng một chỉ số mới để theo dõi sự tiến hóa sức đề kháng với nhiều loại thuốc: tỉ lệ thuốc được thử nghiệm ở mỗi khu vực có tỉ lệ kháng cao hơn 50%. Trên phạm vi toàn cầu, chỉ số này tăng gần 3 lần đối với heo và gà trong 20 năm qua. Hiện tại, 1/3 số thuốc thất bại ở 50% lượt điều trị ở gà và 1/4 số thuốc đó thất bại ở 50% lượt điều trị ở heo.

Cũng có mối quan ngại đặc biệt rằng tình trạng kháng thuốc chống vi trùng đang gia tăng ở các nước đang phát triển và các nước mới nổi vì đây là nơi nhu cầu tiêu thụ thịt tăng trưởng nhanh nhất trong khi việc tiếp cận với các loại thuốc thú y phần lớn vẫn chưa được kiểm soát.

Trong nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu đã thu thập hàng ngàn sách báo cũng nhưng báo cáo thú y chưa được công bố từ khắp nơi trên thế giới. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng cơ sở dữ liệu này để tạo ra các bản đồ về kháng thuốc chống vi trùng. Họ cũng đã tạo ra một nền tảng mở resistancebank.org để chia sẻ kết quả của mình và thu thập thêm dữ liệu về kháng thuốc ở vật nuôi.

Khi mà sản xuất thịt tiếp tục tăng, nền tảng web này có thể giúp nhắm vào các biện pháp can thiệp chống kháng thuốc chống vi trùng và hỗ trợ chuyển dịch sang các phương pháp chăn nuôi bền vững hơn ở các nước thu nhập trung bình và thấp cùng với sự hỗ trợ của nước phát triển.

LH - Mard, Theo Sciencedaily.