Thật lãng phí. Ảnh: Colin McPherson/Sygma/Corbis

Điều đó có nghĩa là nó có thể vượt qua sự phản đối quan trọng với việc sử dụng vaccine để đối phó với các đợt bùng phát dịch.

Năm 2001, trong một đợt dịch bệnh lở mồm long móng, chính phủ Anh đã được đề xuất tùy chọn tiêm phòng cho gia súc để kìm hãm bùng phát dịch và ngăn chặn virus lây lan thêm. Nhưng chính phủ từ chối dùng vaccine, thay vào đó lại lựa chọn giết mổ 6 triệu gia súc với chi phí 8 tỷ bảng Anh.

Họ đã lựa chọn cách này vì thuốc chủng ngừa duy nhất có sẵn tại thời điểm đó là một phiên bản của virus lở mồm long móng được vô hiệu hóa hoàn toàn. Gia súc phản ứng với virus này bằng cách sản xuất cùng một khối lượng kháng thể bảo vệ như khi chúng bị nhiễm bệnh do virus sống. Nói cách khác, miễn là virus không hoạt động, gia súc được tiêm phòng không thể phân biệt được với gia súc bị nhiễm bệnh.

Đó là một vấn đề lớn cho các quốc xuất khẩu gia súc. Họ chỉ có thể làm như vậy nếu chúng được khai báo không có bệnh lở mồm long móng nhưng với người kiểm tra, một đàn được tiêm vaccine trông có vẻ giống bị nhiễm bệnh.

Giờ đây, Bryan Charleston của Viện Pirbright ở Woking, Anh và các đồng nghiệp đã phát triển một loại vaccine tổng hợp sản sinh một chữ ký kháng thể khác ở gia súc.

Vaccnine mới bao gồm lớp vỏ bên ngoài vô sinh của virus được rút nhân di truyền vốn cho phép virus sống lây nhiễm tế bào, nhân lên và lây lan. Để tạo ra nó, Charleston chèn các gen mã hóa cho lớp vỏ bên ngoài này và các enzym lắp ráp nó vào các tế bào sâu bướm. Các tế bào được bơm ra khỏi vỏ virus rỗng.

Gia súc được tiêm chủng chỉ sản sinh kháng thể chống lại lớp vỏ này trong khi động vật bị nhiễm bệnh thực sự sẽ tạo ra kháng thể chống lại nhân.

Cả các nước giàu và nước nghèo có thể được hưởng lợi từ loại vaccine mới. Thuốc chủng ngừa cũ thiếu nguồn cung và chỉ có thể được sản xuất trong các phòng thí nghiệm an toàn - chủ yếu là ở châu Âu và Mỹ - và phải được giữ lạnh mới hoạt động được. Vaccine tổng hợp có thể được sản xuất mà không có những biện pháp này cũng như có thể lưu trữ ở nhiệt độ lên đến gần 60 °C.

Charleston và các đồng nghiệp đã thử nghiệm vaccine trên 8 con bê, được bảo vệ khỏi lây nhiễm hiệu quả nếu như chúng được tiêm vaccine hiện có. "Nó tạo ra các kháng thể bảo vệ trung hòa virus lên đến 9 tháng" Charleston nói.

Vaccine này chỉ chống lại loại huyết thanh "A" của virus, 1 trong 7 loại tồn tại trên toàn thế giới nhưng phiên bản mới gần như đã sẵn sàng chống lại 2 chủng huyết thanh khác. Đó bao gồm cả chủng "O" vốn chiếm 80% các đợt bùng phát toàn cầu. Nó cũng là chủng bị đổ lỗi gây ra bùng phát dịch ở Anh Quốc năm 2001 và các trận dịch lớn cách đây 3 năm ở Nhật Bản và Hàn Quốc.

Vaccine chống lại mỗi loại huyết thanh sẽ cần được thử nghiệm thành công ở các đàn gia súc ít nhất có 17 cá thể mới được chấp thuận ở Châu Âu và Charleston cảnh báo có thể mất 7 năm nữa vaccine này mới có sẵn.

"Khi đã có sẵn, các vaccine thuộc loại này sẽ có lợi thế rõ ràng so với công nghệ hiện tại như là một tùy chọn có thể giúp kiểm soát bệnh dịch này nếu chúng ta có thêm một đợt bùng phát khác", Nigel Gibbens, trưởng thú y viên của Vương quốc Anh cho biết.

L.H - Dostdongnai, Theo New Scientist/Health.