Các loài thực vật ngoại lai làm biến đổi hiệu quả của hệ sinh thái
Chủ nhật, 16-03-2014 | 07:29:33
|
Trong báo cáo được đăng tải trên tạp chí Ecology Letters, các nhà nghiên cứu về sinh vật học người Đức và Mỹ cho thấy sự gia tăng về sinh khối trong hệ sinh thái do các loài thực vật ngoại lai chiếm lĩnh. Theo các nhà nghiên cứu, trong bối cảnh biến đổi khí hậu, những thay đổi này và một số khác đối với hệ sinh thái được dự đoán sẽ trở nên thường xuyên hơn.
Trên thế giới, các loài động vật và thực vật ngày càng xâm lấn hệ sinh thái mà chúng không thuộc về do tác động của con người. Hiện tượng này được gọi là xâm lấn sinh học. Các nghiên cứu quan sát về sự xâm lấn sinh học cho thấy rằng sự xâm lấn của các loài không phải bản địa có thể làm biến đổi hệ sinh thái. Một khía cạnh quan trọng của hiện tượng này là sản lượng sinh khối: so sánh với các hệ sinh thái còn nguyên vẹn, năng suất của các hệ sinh thái với các loài ngoại lai cao hơn đáng kể.
Tiến sĩ Harald Auge từ Trung tâm Nghiên cứu môi trường Helmholtz (UFZ) cho biết: “Tuy nhiên, trong những nghiên cứu quan sát thực chất như vậy, khó có thể tách biệt giữa nguyên nhân và kết quả. Câu hỏi đặt ra là liệu các loài thực vật ngoại lai thích xâm lấn các hệ sinh thái hiệu quả hơn, hay hiệu quả hệ sinh thái tăng lên do kết quả của sự xâm lấn”. Để trả lời câu hỏi này, các nhà nghiên cứu của UFZ đã phối hợp với các cộng sự từ Đại học Halle-Wittenberg Martin-Luther, Đại học Montana, Đại học California, Cơ quan Dịch vụ lâm nghiệp Mỹ đã tạo dựng bối cảnh xâm lấn bằng cách thiết lập các vị trí thí nghiệm ở ba vùng đồng cỏ tách biệt nhau ở miền Trung nước Đức, Montana và California, với 20 loài thực vật bản địa và 20 loài thực vật ngoại lai được trồng. Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra mức độ các loài động vật ăn cỏ vú nhỏ mở rộng như chuột, chuột đồng hay sóc đất cũng như sự xáo trộn bằng phương pháp cơ học trong lòng đất sẽ tác động đến khả năng xâm lấn của các loài thực vật ngoại lai như thế nào. Tiến sĩ Auge giải thích: “Thiết kế thí nghiệm giống nhau một cách tuyệt đối ở cả ba khu vực để đảm bảo khả năng so sánh. Chúng tôi muốn tìm ra mối liên hệ đóng vai trò quyết định, bất kể là yếu tố sử dụng đất, thành phần loài và sự khác biệt khí hậu”. Khi các vị trí thí nghiệm không chủ đích bị xáo trộn bằng phương pháp cơ học và khi loài động vật ăn cỏ có vú nhỏ tiếp cận vị trí thí nghiệm, không có sự khác biệt có thể thấy giữa ba vùng về phản ứng đối với việc gieo hạt các loài ngoại lai: sản xuất sinh khối được phát hiện chỉ cao hơn chút ít so với hệ sinh thái với toàn bộ thực vật bản địa, và độ nhạy cảm của sự xâm lấn thấp. Nếu các loài động vật ăn cỏ có vú nhỏ bị loại ra khỏi hệ sinh thái bằng cách sử dụng hàng rào hoặc xáo trộn đất bằng phương pháp cơ học hoặc cả hai thì kết quả có sự khác biệt: các hệ sinh thái chứng tỏ ít khả năng chống lại xâm lấn và sản xuất sinh khối lại trở thành nhiều hơn đáng kể. Cho đến nay vẫn chưa có lời giải thích là tại sao loài thực vật ngoại lai làm tăng đáng kể sản lượng sinh khối. Có lẽ chỉ có những loài không bản địa có hiệu quả và khả năng cạnh tranh đặc biệt có thể thành công trong một lĩnh vực mới. Một nguyên nhân khác có thể là thiếu ký sinh trùng và các mầm bệnh đặc biệt đối với các loài này. Để điều tra các phản ứng lâu dài của các hệ sinh thái đồng cỏ về sự hình thành của các loài thực vật không có nguồn gốc, các nhà nghiên cứu có kế hoạch điều tra trong tương lai về sự phát triển của các loài trên các vị trí thử nghiệm. Tiến sĩ Auge cho biết: "Chúng tôi cho rằng các loài ngoại lai sẽ ngày càng đẩy các loài bản địa ra khỏi các hệ sinh thái, sự suy giảm về sự phong phú của loài sẽ bao hàm một sự thay đổi lớn đến hệ sinh thái bản địa".
L.A - Mard, theo Science.
|
Trở lại In Số lần xem: 1288 |
[ Tin tức liên quan ]___________________________________________________
|