Cây trồng GM: minh bạch để phát triển
Thứ sáu, 20-06-2014 | 16:01:03
|
|||
Cây trồng công nghệ sinh học hay cây trồng biến đổi gen (GM - Genetically Modified) là loại cây trồng được lai tạo bằng các kỹ thuật của công nghệ sinh học hiện đại, còn gọi là kỹ thuật di truyền, công nghệ gen hay công nghệ DNA tái tổ hợp, để chuyển một hoặc một số gen chọn lọc nhằm tạo ra cây trồng mang tính trạng mong muốn. Cây trồng GM đang được nhiều nước trên thế giới sử dụng để phát triển nông nghiệp.
Năm 1982 đánh dấu sự kiện lịch sử của sinh vật GM khi Humulin – một loại thuốc tiểu đường từ công nghệ gen - được Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA - Food and Drug Administration) chấp thuận. Năm 1986, Pháp và Mỹ trồng thử nghiệm cây thuốc lá có khả năng kháng thuốc diệt cỏ. Năm 1994, cà chua GM có thời gian bảo quản lâu hơn các loại cà chua thông thường được phê chuẩn bán tại Mỹ. Năm 1995, khoai tây GM kháng sâu đầu tiên được phê duyệt an toàn. Các loại cây trồng GM cũng được chấp thuận giao dịch ở Mỹ vào năm 1995 là cải dầu, bắp, bông vải, đậu nành, bí. Năm 1994, Liên minh châu Âu phê chuẩn thuốc lá GM.
Từ khi xuất hiện đến giờ, dù còn không ít quan điểm trái chiều nhau về cây trồng GM nhưng diện tích cây GM vẫn liên tục tăng, từ 1,7 triệu ha vào năm 1996 lên trên 175 triệu ha năm 2013 ở khoảng 30 quốc gia (BĐ 1). Các quốc gia dẫn đầu phát triển cây trồng GM là Mỹ với diện tích canh tác là 70,1 triệu ha, kế đến là Brazil: 40,3 triệu ha, Argentina: 24,4 triệu ha; Ấn Độ: 11 triệu ha (Bảng 1), năm nước dẫn đầu chiếm gần 90% diện tích trông cây GM toàn cầu (BĐ 2). Các loại nông sản GM được quan tâm và phát triển nhiều là đậu nành, bắp, bông vải và cải dầu (BĐ 3), hầu hết cây GM nhằm kháng thuốc diệt cỏ và chống côn trùng (BĐ 4). Liên minh châu Âu vốn dè dặt, nay bắt đầu có những thay đổi khi diện tích canh tác cây GM trong năm 2013 đã tăng lên 15% so năm trước. Tây Ban Nha dẫn đầu khối các nước EU với diện tích trồng ngô GM là 136.962 ha.
Nguồn: Clive James, Global Status of Commercialized Biotech/ GM Crops: 2003
Nguồn: Clive James, Global Status of Commercialized Biotech/ GM Crops: 2013
BĐ 2: Phát triển diện tích cây trồng GM ở 5 nước dẫn đầu Nguồn: Friends of the Earth International, Who benefits from GM crop?; ISAAA (The International Service for the Acquisition of Agri –biotech Applications)
Nguồn: James, 2012; GM Science Update, https://www.gov.uk/government/uploads/system/
Nguồn: Evaluation of the EU legislative framework in the field of GM food and feed - Inception Report - Project leader:Agra CEAS Consukting; OECD Bio Track Product Database 20.
Nguồn: Dr. Christoph Then, Testbiotech, Free trade for “high-risk biotech”; http://gmoinfo.jrc.ec.europa.eu/overview/
Nguồn: Dr. Christoph Then, Testbiotech, Free trade for “high-risk biotech”; http://gmoinfo.jrc.ec.europa.eu/overview/
Các thử nghiệm trên cây trồng GM chủ yếu về tính chống sâu bệnh, thay đổi lignin, năng suất, chịu thuốc diệt cỏ, tính bất dục đực,…
Nguồn: Dr. Christoph Then, Testbiotech, Free trade for “high-risk biotech”?; Gmtreewatch.org
Nguồn: Dr. Christoph Then, Testbiotech, Free trade for “high-risk biotech”?; http://bfr.bund.de/cm/343/antraege-gve-lm-fm-vo-1829.pdf
Chiếm đa số trong các loại cây GM được đăng ký EU là các loại cây GM chịu thuốc diệt cỏ: 34 loại cây GM kháng được thuốc diệt cỏ glyphosate, 24 loại kháng được thuốc diệt cỏ glufosinate.
Nguồn: Dr. Christoph Then, Testbiotech, Free trade for “high-risk biotech”?; http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrotend/questionsListLoader?unit=GMO
Nguồn: Dr. Christoph Then, Testbiotech, Free trade for “high-risk biotech”?; http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrotend/questionsListLoader?unit=GMO
Nguồn: Dr. Christoph Then, Testbiotech, Free trade for “high-risk biotech”?; ETC Group (2013). Gene Giants see Philanthrogopoly.
Nông sản GM đã có mặt ở Việt Nam như bắp Mỹ, bắp trái non, bắp non đóng hộp, bột bắp,…đặc biệt là bắp và đậu nành GM trong thức ăn gia súc. Là nước nông nghiệp, nhưng Việt Nam lại nhập khẩu phần lớn thức ăn gia súc (Bảng 4); trong đó Achentina là thị trường chính, chiếm gần 35% thị phần, kế đến là Mỹ, các thị trường khác như Ấn Độ, Ý, Thái Lan, Trung Quốc, Indonesia… Đáng chú ý là những nước xuất khẩu này có diện tích trồng cây GM lớn nhất thế giới.
Đến 2013, Bộ NN&PTNT đã công nhận kết quả khảo nghiệm 5 giống bắp GM là BT11, GA21, MON98034, NK603, TC1507 để trình Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép an toàn sinh học. Dự kiến đến năm 2015, Việt Nam sẽ cho áp dụng trồng đại trà ba loại cây trồng GM bao gồm: đậu nành và bắp dành cho chăn nuôi; cây bông cho dệt may. Cây trồng GM sẽ là giải pháp cho những vấn đề mà ngành nông nghiệp Việt Nam đang gặp phải, đặc biệt là nguồn nguyên liệu cho thức ăn gia súc.
Nguồn: Trần Mạnh, Chăn nuôi bằng thức ăn ngoại nhập;
|
|||
Trở lại In Số lần xem: 2155 | |||
[ Tin tức liên quan ]___________________________________________________
|