|
 Đang trực tuyến :
16 |
|
 Số lượt truy cập :
33464561 |
|
|
|
|
|
Tăng cường các giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu rau quả
Thứ bảy, 16-05-2015 | 05:38:31
|
||
|
Theo báo cáo vừa công bố của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), trong quý I/2015, sản lượng xuất khẩu rau, quả sang một số thị trường chính đạt mức tăng đáng kể. Tuy nhiên, tại một số thị trường lớn như Hoa Kỳ, Nga, Thái Lan lại có sự suy giảm. Bởi vậy, công tác tháo gỡ khó khăn trong các khâu bảo quản, chế biến, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, xúc tiến thương mại,... ngành hàng rau quả cần kịp thời triển khai.
Theo Cục Xuất nhập khẩu, cả nước hiện có khoảng 845 ngàn ha rau các loại, cho sản lượng hàng năm khoảng 14,5 triệu tấn. Đồng thời, hiện, cả nước có khoảng 700 ngàn ha cây ăn quả cho sản lượng hàng năm khoảng 7 triệu tấn quả các loại. Bên cạnh đó, kim ngạch xuất khẩu rau quả trong 5 năm qua tăng trưởng ở mức cao, bình quân đạt 26,5% mỗi năm. Rau quả Việt Nam đã được xuất đi trên 40 quốc gia và vùng lãnh thổ; trong đó các thị trường xuất khẩu chính là Trung Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ, Nga, Hàn Quốc,... Cụ thể, với Trung Quốc - thị trường xuất khẩu rau quả lớn nhất của Việt Nam (chiếm khoảng 1/3 tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả), quý I/2015, kim ngạch xuất khẩu rau hoa quả sang thị trường này tăng mạnh, đạt 131 triệu USD, tăng 44,7% so với cùng kỳ năm 2014. Với thị trường Nhật Bản, xuất khẩu rau quả trong quý I/2015 đạt kim ngạch 15,7 triệu USD, tăng 0,3% so với cùng kỳ năm 2014. Tuy nhiên, tại một số thị trường khác đều có sự suy giảm đáng kể như: Hoa Kỳ (9,9%), Nga (37,1%), Thái Lan (0,4%).
Theo nhìn nhận của Bộ Công Thương, hiện nay, sản xuất rau quả nước ta đa số là nhỏ lẻ, phân tán, chất lượng không đồng đều (đặc biệt đối với nấm, dưa chuột, dứa,...). Mặt khác, sản xuất không theo quy hoạch nên việc quản lý và đầu tư phát triển hạ tầng rất khó khăn, bố trí mùa vụ sản xuất không tập trung, dễ xảy ra tình trạng nguồn cung thay đổi nên khủng hoảng thừa hoặc thiếu cục bộ. Mối liên hệ giữa sản xuất và tiêu thụ rau quả chưa được hình thành. Tình trạng được mùa rớt giá vẫn chưa được khắc phục, trong vụ cao điểm vẫn còn xảy ra tồn đọng hàng hóa lớn gây thiệt hại cho người nông dân và các doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, sản xuất rau quả an toàn, bền vững còn gặp nhiều khó khăn và hạn chế. Công tác kiểm soát, phòng trừ sâu hại theo các tiêu chuẩn Global GAP, VietGAP chưa được áp dụng rộng rãi. Diện tích các vùng sản xuất rau an toàn tập trung được quy hoạch còn rất hạn chế, cả nước mới đạt khoảng 8-8,5% tổng diện tích trồng rau. Đồng thời, giá thành mặt hàng xuất khẩu của nước ta lại chênh lệch quá lớn so với giá thành cùng loại của các nước trong khu vực nên giá bị đội lên cao.
Thêm vào đó, chất lượng mặt hàng lại không ổn định, chưa đồng đều, quy mô sản xuất nhỏ, lạc hậu, phân tán và chưa có thương hiệu vững chắc. Các tỉnh có vùng canh tác rau quả hiện nay vẫn còn thiếu các công ty kinh doanh nông nghiệp và công ty sản xuất kinh doanh. Năng lực cung cấp giống cây trồng đảm bảo chất lượng còn nhiều bất cập; phần lớn các giống đều không đảm bảo về tiêu chuẩn.
Về chế biến và bảo quản sau thu hoạch, hiện nay, cả nước có trên 60 cơ sở chế biến rau quả quy mô công nghiệp với tổng công suất khoảng 300.000 tấn sản phẩm/năm. Các sản phẩm chủ yếu là rau quả đóng hộp, đông lạnh, cô đặc, chiên sấy, muối. Tuy vậy, việc thu hái, sơ chế bảo quản vẫn tiến hành thủ công là chính, công nghệ bảo quản và phương tiện vận chuyển còn thiếu, lạc hậu dẫn đến chất lượng sản phẩm thấp, giá thành cao, tỷ lệ tổn thất sau thu hoạch lên tới 25-30%. Nhìn chung, năng lực sơ chế, bảo quản rau quả tươi hiện nay còn yếu kém; chưa hình thành được hệ thống sơ chế, xử lý, đóng gói và bảo quản rau tươi. Chưa hình thành được mối quan hệ liên hoàn giữa sản xuất, sơ chế, bảo quản và tiêu thụ rau trên thị trường.
Thực tế trong công tác chế biến, chưa có nhà xưởng riêng dành cho sơ chế, xử lý, đóng gói và bảo quản rau tươi, một số nơi có nhưng không đáp ứng được nhu cầu. Người lao động thiếu kiến thức về công nghệ bảo quản và an toàn thực phẩm; chưa có quy định về yêu cầu sức khỏe đối với người lao động tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm.
Công nghệ sau thu hoạch đối với các loại rau quả tươi còn hạn chế, không có khả năng vận chuyển rau quả đi xa. Vẫn còn hiện tượng sử dụng các hóa chất độc hại, không rõ nguồn gốc trong chế biến, bảo quan rau quả tươi. Mặt khác, do thiếu nguyên liệu, hầu hết các nhà máy chế biến đều trong tình trạng họat động cầm chừng, công suất thực tế chỉ đạt 20-30%. Sản phẩm sản xuất ra đơn điệu, bao bì, hình thức mẫu mã chưa bắt mắt, giá thành cao.
Về phát triển thị trường trong nước, kênh tiêu thụ rau quả hiện nay chủ yếu vẫn thông qua thương lái trước khi đến các cơ sở chế biến, kinh doanh, xuất khẩu. Số còn lại đi thẳng từ vườn ra chợ, mua bán tự do, chưa phát triển các phương pháp phân phối hiện đại. Hệ thống hạ tầng thương mại còn yếu và thiếu; đội ngũ làm công tác thương mại chưa được đào tạo bài bản.
Về công tác xuất khẩu, nghiệp vụ kinh doanh ngoại thương rau hoa quả của nhiều doanh nghiệp còn rất yếu, nhất là các khâu ký kết hợp đồng hàng hóa, vận tải, lo thủ tục giấy tờ xuất khẩu và vệ sinh an toàn thực phẩm, thanh toán quốc tế,...Các doanh nghiệp trong nước chưa đủ khả năng đáp ứng các đơn hàng lớn trong khi các doanh nghiệp nước ngoài ngại đầu tư vào lĩnh vực này.
Nhằm đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu rau quả, trong thời gian tới, theo Bộ Công Thương, cần quan tâm, chú trọng nhiều giải pháp thiết thực. Cụ thể, về phát triển nguyên liệu, rà soát quy hoạch sản xuất rau, quả phục vụ cho xuất khẩu, trước mắt, cụ thể hóa Quy hoạch tổng thể phát triển ngành nông nghiệp đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 đối với ngành hàng rau quả theo hướng gắn kết chặt chẽ với lợi thế vùng, miền; mỗi địa phương chỉ tập trung phát triển 1-2 cây chủ lực. Mở rộng sản xuất theo hướng tập trung chuyên canh nhằm đáp ứng yêu cầu của khách hàng nhập khẩu và nhu cầu nguyên liệu của các nhà máy chế biến.
Về bảo quản - chế biến, ưu tiên đầu tư công nghệ sơ chế bảo quan rau quả tươi với quy mô khác nhau, đặc biệt chú trọng quy mô vừa và nhỏ. Kết hợp công nghệ bảo quản truyền thống với tiên tiến hiện đại; hình thành hệ thống các xưởng sơ chế đóng gói ngay tại các vùng sản xuất chuyên canh tập trung. Áp dụng nhanh các tiến bộ kỹ thuật bảo quản rau quả, sấy chân không; nâng cấp công nghệ và thiết bị chế biến thủ công quy mô nhỏ theo hướng công nghệ tiên tiến. Tận dụng tối đa công suất của các nhà máy chế biến rau quả hiện có, đa dạng hóa sản phẩm để cải thiện công suất hoạt động của các nhà máy chế biến công nghiệp, tổng hợp tận dụng các phẩm cấp khác nhau của nguyên liệu và phế phụ phẩm để hạ giá thành sản phẩm.
Về kiểm soát chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP) theo chuỗi, cần ban hành các Thông tư liên tịch làm rõ sự phân công và cơ chế phối hợp giữa Bộ Y tế, Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Kiện toàn hệ thống tổ chức bộ máy quản lý, kiểm soát ATTP từ Trung ương đến địa phương; huy động nguồn lực đầu tư cho sản xuất kinh doanh nông sản an toàn, cho quản lý, kiểm soát ATTP. Hỗ trợ tiếp cận phát triển thị trường, tạo động lực cho sản xuất kinh doanh nông sản an toàn.
Về xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý, hiện, đã có một số loài trái cây được cấp giấy chứng nhận bảo hộ độc quyền thương hiệu hàng hóa tại Việt Nam như: bưởi năm roi Hoàng Gia, sầu riêng Chín Hóa, vú sữa Lò Rèn,... Trong thời gian tới, cần đẩy mạnh xây dựng thương hiệu cho các loại trái cây chất lượng cao, sản lượng đủ lớn góp phần tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.
Về công tác xúc tiến thương mại, với các thị trường có yêu cầu khắt khe, kiểm dịch thực vật đang gây nhiều trở ngại cho xuất khẩu rau quả, cần tập trung đẩy nhanh việc đàm phán ký kết các Nghị định thư với các nước nhập khẩu rau quả. Tăng cường công tác thông tin thị trường (giá cả, nhu cầu thị trường, quy định của thị trường,...) đến đông đảo người sản xuất kinh doanh và phục vụ công tác chỉ đạo sản xuất. Đồng thời, tăng cường quảng bá và phát triển hạ tầng thương mại để tăng cường tiêu thụ rau quả tươi trên thị trường trong nước, dần thay thế rau quả nhập khẩu./.
Bùi Thủy - ĐCSVN. |
||
Trở lại
In
Số lần xem: 1319
|
||
|
[ Tin tức liên quan ]___________________________________________________
|
