Thế giới vi tảo
Thứ năm, 13-07-2017 | 08:44:04
|
ANH TÙNG
LTS : Vi tảo (microalgae), loài thực vật nhỏ bé, chủng loài phong phú, tăng sinh nhanh và chứa nhiều thành phần có thể khai thác sử dụng trong nhiều lĩnh vực, đang là mối quan tâm của nhiều doanh nghiệp và các nhà khoa học trên thế giới. Với lợi thế về vùng nước mặt và miền biển rộng lớn, Việt Nam có nhiều tiềm năng trong ngành công nghiệp vi tảo đang trong xu thế phát triển hiện nay. STINFO kỳ này giới thiệu một số vấn đề liên quan đến vi tảo, gồm các nội dung: (P1) Vi tảo: nguồn nguyên liệu đa dạng; (P2) Sử dụng vi tảo trong đời sống; (P3) Thị trường vi tảo. STINFO số tiếp theo sẽ đề cập đến các nội dung: (P4) Địa chỉ quan tâm nhiều đến vi tảo; và (P5) Xu hướng nghiên cứu về vi tảo. P1. Vi tảo: nguồn nguyên liệu đa dạng
Vi tảo là loài thực vật phù du (phytoplankton) có kích thước từ 1-50 µm, kích thước nhỏ đến mức khi quan sát chúng phải sử dụng kính hiển vi; sinh trưởng bằng quang tự dưỡng, dị dưỡng, hoặc cả hai cách. Hiện nay, có hơn 100.000 loài vi tảo đã được xác định. Vi tảo dễ nuôi trồng, ít cạnh tranh với đất nông nghiệp và không cần nguồn nước sạch; tốc độ sinh trưởng nhanh, năng suất thu sinh khối cao hơn các loài thực vật khác, thân thiện với môi trường; có thể tận dụng CO2 từ khí thải công nghiệp và nước thải để nuôi trồng vi tảo; góp phần bảo vệ môi trường nuôi thủy sản bằng cách tiêu thụ bớt lượng muối khoáng dư thừa. Trong các thủy vực nước ngọt, vi tảo cung cấp oxy và thức ăn sơ cấp cho cá và các động vật thủy sinh khác.
BĐ 1.1: Phát triển số lượng sáng chế liên quan đến vi tảo
Nguồn: WIPO, OMPIC, MASCIR; Patent Landscape Report:Microalgae-Related Technologies.
Loài vi tảo được đề cập nhiều trong tư liệu SC là Spirulina và Chlorella, là hai loài vi tảo có vị trí quan trọng trong nguồn thực phẩm bổ sung trên thị trường toàn cầu. Haematococcus và Dunaliella cũng được quan tâm bởi có thể chiết xuất chất màu astaxanthin và beta-carotene, đây là hai chất màu từ vi tảo xuất hiện đầu tiên trên thị trường (BĐ 1.2).
BĐ 1.2: Các loài vi tảo được nhiều quan tâm
Nguồn: WIPO, OMPIC, MASCIR; Patent Landscape Report:Microalgae-Related Technologies.
Ngoài ra, một số loài vi tảo mới nổi (là các loài vi tảo xuất hiện trong 70% các tư liệu SC sau năm 2009, hay hơn 3 lần trong các tư liệu SC trong giai đoạn 2009-2014) như Cyclotella, Phormidium cũng bắt đầu được quan tâm nghiên cứu (BĐ 1.3).
BĐ 1.3: Các loài vi tảo được quan tâm gần đây
Nguồn: WIPO, OMPIC, MASCIR; Patent Landscape Report:Microalgae-Related Technologies.
P2. Sử dụng vi tảo trong đời sống
BĐ 2.1: Khả năng sử dụng vi tảo
Các loài vi tảo có những đặc điểm khác nhau, chọn lựa loài để nuôi trồng tùy vào mục đích khai thác sử dụng. Có hơn phân nửa các loài vi tảo xuất hiện trong tư liệu SC được nghiên cứu để sản xuất nhiên liệu sinh học, một số ít được khai thác sử dụng trong các sản phẩm khác. Ví dụ như Chlorella để sản xuất nhiên liệu sinh học hay chất màu; Spirulina để chiết xuất protein hay chất màu; Duanliella và Haematococcus sử dụng nhiều trong sản xuất chất màu như beta-carotene, astaxanthin,…(BĐ 2.2 ).
BĐ 2.2: Số lượng sáng chế theo sản phẩm có thể khai thác trong các loài vi tảo
Nguồn: WIPO, OMPIC, MASCIR; Patent Landscape Report:Microalgae-Related Technologies.
Các nhà khoa học quan tâm nghiên cứu khai thác protein và polysaccharides trong vi tảo để sử dụng trong thực phẩm, thức ăn chăn nuôi và mỹ phẩm. Lipid và chất màu (carotenoids, phycobiliproteins, chlorophyls) trong vi tảo cũng sớm được quan tâm khai thác và phát triển trong những năm vừa qua. Việc phát hiện và phát triển công nghệ nuôi trồng một số loài vi tảo có thành phần lipid được cải thiện khiến vi tảo là giải pháp thuộc thế hệ thứ ba cho nhiên liệu sinh học, đã nhanh chóng phát triển kể từ năm 2006, hiện là lĩnh vực có nhiều SC nhất (2.072 SC) (BĐ 2.3, BĐ 2.4). Có nhiều tiềm năng nhưng lĩnh vực này phát triển chậm trong 5 năm vừa qua vì giá thành cao, tuy vậy, các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu với kỳ vọng giảm được giá thành để có thể khai thác và sử dụng vi tảo sản xuất nhiên liệu sinh học.
BĐ 2.3: Số lượng sáng chế theo các sản phẩm từ vi tảo
Nguồn: WIPO, OMPIC, MASCIR; Patent Landscape Report:Microalgae-Related Technologies.
BĐ 2.4: Phát triển số lượng sáng chế theo các sản phẩm từ vi tảo
Nguồn: WIPO, OMPIC, MASCIR; Patent Landscape Report:Microalgae-Related Technologies. Dược, năng lượng và dinh dưỡng cho con người là ba lĩnh vực ứng dụng các sản phẩm từ vi tảo có nhiều nghiên cứu, số lượng SC trong các lĩnh vực này lần lượt là 3.025 SC, 2.356 SC và 1.961 SC. Sử dụng vi tảo làm nguồn bổ sung dinh dưỡng trong thức ăn gia súc và thủy sản phát triển nhanh chóng trong 5 năm vừa qua, đặc biệt với bột protein từ vi tảo làm nguồn protein thay thế protein động vật hiện nay (1.620 SC) (BĐ 2.5, BĐ 2.6, BĐ 2.7)
BĐ 2.5: Số lượng sáng chế theo lĩnh vực ứng dụng của vi tảo
Nguồn: WIPO, OMPIC, MASCIR; Patent Landscape Report:Microalgae-Related Technologies.
BĐ 2.6: Phát triển số lượng sáng chế theo lĩnh vực ứng dụng của vi tảo
Nguồn: WIPO, OMPIC, MASCIR; Patent Landscape Report:Microalgae-Related Technologies.
BĐ 2.7: Số lượng sáng chế theo sản phẩm từ vi tảo và lĩnh vực ứng dụng
Nguồn: WIPO, OMPIC, MASCIR; Patent Landscape Report:Microalgae-Related Technologies.
P3. Thị trường vi tảo
Bảng 3.1: Vài số liệu về thị trường vi tảo Nguồn: Christien Enzing, Matthias Ploeg, Maria Barbosa, Lolke Sijtsma; Microalgae-based products for the food and feed sector: an outlook for Europe.
Bảng 3.2: Ước giá trị sản phẩm vi tảo trên thị trường
Nguồn: G. D’Imporzano F. Adani, P. Mariani; The added value of microalgae in EU and Lombardy.
CESTI theo STINFO. |
Trở lại In Số lần xem: 2423 |
[ Tin tức liên quan ]___________________________________________________
|