|
Giá cà phê trên thị trường kỳ hạn và nội địa không bình lặng như người ta tưởng. Giá chao đảo theo hướng bất lợi. Nông dân chới với vừa do giá xuống, vừa vì nguồn tin thị trường không phục vụ cho họ mà cho các đối tượng khác.
|
|
|
Diễn biến giá đóng cửa sàn kỳ hạn robusta Ice châu Âu nửa đầu tháng 5-2015 do tác giả tổng hợp. |
Lợi thế bị vô hiệu hóa
Tại vùng trọng điểm cà phê của cả nước ở các tỉnh Tây nguyên, nông dân nhiều nơi đã thu dụng cụ tưới vì lượng mưa hiện khá đủ và mùa mưa chính thức sẽ đến trong vòng một tuần hay mươi ngày nữa.
Tuy chưa lấy lại được nhịp độ mua bán bình thường vì người trữ hàng vẫn chưa chấp nhận giá hiện tại, giá cà phê trên thị trường nội địa đang bị ép xuống, sáng nay thứ Bảy 16-5-2015 chỉ còn quanh mức 37,5 triệu đồng/tấn, mất 500.000 đồng/tấn so với cuối tuần trước.
Dù giá kỳ hạn robusta tại châu Âu chỉ giảm nhẹ, dù tỉ giá tiền đồng Việt Nam so với đồng đô la Mỹ đã được Ngân hàng Nhà nước quyết định chỉnh tăng 1% tuần trước, người còn hàng trong tay vẫn không được hưởng lợi từ các yếu tố ấy.
Giá kỳ hạn robusta châu Âu đóng cửa khuya hôm qua phiên cuối tuần chốt mức 1.744 đô la Mỹ/tấn, giảm 14 đô la/tấn so với cách đây bảy ngày (xin xem biểu đồ trên).
Giá nội địa sẽ khó tăng cao
Như vậy, giá cà phê trong nước ở thấp hơn giá đóng cửa khuya hôm qua khoảng 15 đô la Mỹ/tấn. Với chừng ấy chênh lệch, đơn chào xuất khẩu giao hàng qua lan can tàu (FOB) phải ở mức cao hơn giá kỳ hạn rất nhiều: hai bên mua bán vẫn chưa thể gặp nhau. Giá chuẩn cho cà phê robusta loại 2 được đấu giá trên sàn kỳ hạn là trừ 30 đô la/tấn giao hàng tại cảng đến, không được tính hao hụt trọng lượng; giá ấy đã bao gồm cước vận tải, san hàng vào kho, các phí tổn làm hàng đấu giá…
Ngoài ra, do giá dầu thô tăng nên cước vận tải đang rục rịch lên. Thường người mua tính cước vận tải cho phía bên bán, nên giá cà phê trong nước được cho là “giá nội đội giá ngoại”, làm hạn chế khả năng xuất khẩu rất lớn.
Chỉ số cước vận tải biển cho hàng khô Baltic Dry Index (BDI) tuần qua đã tăng lên mức cao nhất, thời điểm tháng 2-2015 chỉ ở quanh mức 510 điểm thì nay chỉ số này lên 634 điểm. Đây là một thất lợi nữa cho người còn hàng vì nhà nhập khẩu thường hạ giá hàng hóa để bù cho chi phí chuyên chở.
“Để hàng xuất khẩu được, giá chào xuất khẩu tính theo chênh lệch (differential) giữa giá niêm yết và FOB phải rẻ hơn. Nghịch lý là đáng ra tỉ giá được tháo gỡ, giá cà phê không bị ép đến thế,” một nhà phân tích thị trường cho biết. Ông cho rằng giá cà phê nội địa trong thời gian trước mắt sẽ khó tăng vì người mua đang cố gắng giảm giá chênh lệch trong xuất khẩu. “Ngay cả giá trên sàn kỳ hạn có tăng, giá nội địa khó bùng lên mạnh vì càng tăng, người mua càng làm giảm giá chênh lệch theo hướng bất lợi cho giá nội địa”, ông giải thích thêm.
Sự thật của một “ẩn số”
Đối với thị trường cà phê thế giới, tháng Năm hàng năm thường khá bình lặng. Một mặt, nhu cầu tiêu thụ cà phê mùa hè không nhiều; mặt khác Brazil và Indonesia đã chính thức vào vụ mới.
Tuy nhiên, dao động giá trong nửa đầu tháng 5-2015 rất bất thường (xin xem biểu đồ diễn tiến giá trên sàn kỳ hạn).
Nếu nói Brazil là cường quốc bóng đá và kết quả các trận cầu đều là “ẩn số”, thì thị trường cà phê thế giới vừa qua trải nghiệm những bất ngờ không thua gì trên sân bóng. Tuy nhiên, nhiều “ẩn số” nay đã lộ ra và ai quá cả tin đều phải lấy làm tiếc.
Tin đồn trên thị trường nhiều lần trước đây cho rằng Brazil hạn hán rất nặng, cà phê nước sản xuất và xuất khẩu đứng đầu thế giới này mất mùa lớn…đến nỗi thế giới sẽ thiếu hụt cà phê trầm trọng.
Sau một năm kinh doanh tính đến hết tháng 4-2015, Brazil đã xuất khẩu một khối lượng cà phê lớn kỷ lục trong lịch sử với 36,8 triệu bao (60 kg x bao), Tổ chức Cà phê Thế giới (ICO) cho biết trong báo cáo định kỳ hàng tháng mới nhất. Tiêu thụ nội địa cũng tăng lên trên 21 triệu bao. Như vậy, tổng cộng lượng cà phê trong 12 tháng vừa qua kết thúc vào cuối tháng 4-2015 phải đến 57 triệu bao!
Nhờ áp dụng chính sách tiền tệ phá giá đồng Real Brazil (BRL), từ 1 đô la Mỹ ăn 2,23 BRL lên 3,03 BRL sau một năm, mất gần 26%, cà phê “giá rẻ” Brazil đã tràn ngập thị trường thế giới. Là một nước xuất khẩu chủ yếu arabica, xuất khẩu ồ ạt loại này làm giá trên sàn kỳ hạn từ 225 xu/cân Anh (cts/lb) có khi chỉ còn dưới 130 cts/lb (tương đương với từ 4960 đô. la/tấn còn 2.870 đô la/tấn, mất gần 2.100 đô la/tấn). Do không chịu được giá thấp trên sàn kỳ hạn robusta và nông dân ta trữ lại, Brazil xuất 4 triệu bao cà phê robusta để bù đắp vào các nhu cầu cần loại này trên thế giới.
Số liệu thống kê xuất khẩu và tiêu thụ là những số thực, nên “mất mùa” đến nay chẳng còn gì là “ẩn số”, thậm chí nhiều người xem như một đồn thổi quá đáng.
Nông dân thiếu nguồn tin độc lập
Nếu như hạn hán chỉ ảnh hưởng đến sản lượng cà phê không đáng kể như vậy, liệu còn ai tin được sản lượng mùa đang thu hoạch được tính vào niên vụ 2015/16 của Brazil chỉ 42-43 triệu bao như dự báo chính thức của nước này đưa ra bấy lâu. Mới đây, Safras&Mercado (Brasil), một công ty tư vấn dự báo sản lượng năm này của Brazil phải 50,4 triệu bao, trong đó lượng robusta 14,3 triệu bao, tương đương hơn một nửa sản lượng robusta của Việt Nam.
Nhiều người đang mong chờ các bất ngờ nay mai như hiện tượng El Nino làm giảm sản lượng và tin rét đậm rét hại phá hoại cây cà phê Brazil. El Nino có thể sẽ làm khô hạn phía bờ tây nhưng lại gây mưa bên bờ đông Thái Bình Dương mà Brazil lại nằm trong vùng này, hiện tượng El Nino không chừng lại giúp cho cà phê Brazil tăng năng suất nhờ mưa xuống đúng kỳ sau thu hoạch và xua tan sương giá.
Vị thế của nông dân khác với người kinh doanh. Người kinh doanh có thể mua trước bán sau hay bán trước mua sau. Nông dân có hàng của mình và chỉ có bán. Một định hướng sai hay theo tin của thị trường, của giới kinh doanh quá đà, chính nông dân là người lãnh đủ. Nông dân trồng cà phê nước ta đang rất thiếu nguồn tin, phân tích độc lập, khách quan với thị trường để tồn tại với thị trường cà phê. Bằng không, tuổi thọ ngành cà phê sẽ không dài như cả nước mong muốn.
Nguyễn Quang Bình - TBKTSG.
|
[ Tin tức liên quan ]___________________________________________________
|
Đang trực tuyến :
12
Số lượt truy cập :
33466279 
Trở lại
In
Số lần xem: 829
