Doanh nghiệp Úc và thách thức ĐMST
Thứ tư, 03-07-2013 | 08:09:13
|
|||
Là một quốc gia có nền khoa học và công nghệ phát triển, đứng trong 10 nước hàng đầu thế giới về chất lượng nghiên cứu, nhưng thách thức không nhỏ cho Úc là làm sao phát huy được sức mạnh tri thức vào tiến trình đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp để không bị tụt hậu so với các quốc gia khác trong khối OECD.
Đổi mới sáng tạo có thể giúp nâng cao năng suất cho nền kinh tế, làm tăng hiệu quả hoạt động sản xuất và dịch vụ, tổ chức lao động, đồng thời giúp mở ra những thị trường mới. Đổi mới sáng tạo cũng giúp các doanh nghiệp dễ dàng tham gia kết nối vào nền kinh tế số hóa. Các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo ở Úc đóng góp tới 144 tỷ AUD thị phần thương mại điện tử ở Úc năm 2010-2011, cao gấp 3 lần thị phần của những doanh nghiệp không đổi mới sáng tạo tại thị trường này1. Tuy nhiên, bản thân nước Úc vẫn phải đối diện với nguy cơ tụt hậu về đổi mới sáng tạo so với các quốc gia khác trong khối OECD.
Nguy cơ tụt hậu của nước Úc trong khối OECD Hiệu quả năng suất ở Úc đang suy giảm trong những năm gần đây và đã có những ý kiến cho rằng các nỗ lực đổi mới sáng tạo ở Úc là chưa đủ để đảo ngược xu thế này2. Đa phần các khoản chi tiêu dành cho nghiên cứu và phát triển (R&D) vẫn chỉ tập trung ở các doanh nghiệp lớn, trong khi giá trị sản phẩm của khối doanh nghiệp này chỉ chiếm 42% tổng sản phẩm quốc nội, và quá tập trung vào một số ngành như khai mỏ, công nghiệp chế tạo, tài chính, và bảo hiểm. Đầu tư cho R&D của các doanh nghiệp là không nhiều, thể hiện ở số lượng đơn đăng ký miễn giảm thuế của doanh nghiệp đầu tư R&D năm 2010-2011 là 9118, chiếm một phần rất nhỏ so với tổng số doanh nghiệp đổi mới sáng tạo ở Úc là 764.000. Như vậy, chất lượng đổi mới sáng tạo ở Úc là chưa đủ để đảo ngược xu thế suy giảm năng suất. Lâu nay, Úc vẫn xếp hạng thấp so với các nước OECD trong đổi mới sáng tạo (trong khoảng từ thứ 20 tới 30) và đặc biết thấp về tính hiệu quả trong đổi mới sáng tạo3. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Úc gặp nhiều rào cản trong đổi mới sáng tạo, gây suy giảm năng suất từ đổi mới sáng tạo ở khối doanh nghiệp này. Trong khi đó, khối các doanh nghiệp lớn của Úc cũng bị xếp gần chót trong số các nước OECD về đổi mới sáng tạo và hoạt động hợp tác, cho dù họ đầu tư khá nhiều cho R&D. Mức đầu tư cho tài sản vô hình (intangible asset) – đóng vai trò keo dán giúp tạo ra giá trị từ lao động và tài sản hữu hình, đồng thời cũng được coi là yếu tố phản ánh nỗ lực một quốc gia trong quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế lấy đổi mới sáng tạo làm động lực – ở Úc cũng thấp hơn nhiều so với bình diện chung các quốc gia OECD.
Tổng đầu tư cho đổi mới sáng tạo của các doanh nghiệp Úc trong năm 2010-2011 là 23-29 tỷ AUD, được dành cho việc mua máy móc, thiết bị, công nghệ (36%); đào tạo nhân lực đổi mới sáng tạo (27%); quảng bá giới thiệu đổi mới sáng tạo (26%)4. Cơ cấu này cho thấy hệ thống đổi mới sáng tạo của Úc đang chủ yếu ưu tiên cho chiến lược làm người đi sau nhanh chân, tức là nhanh chóng áp dụng những ý tưởng của người khác thay vì tự mình đưa ra sáng kiến. Thách thức cho nền khoa học và giáo dục của Úc Tuy nhiên, từ những căn cứ trong báo cáo công bố tháng 5 năm 2012 của GS. Ian Chubb có tên gọi Sức khỏe Nền khoa học Úc (Health of Australian Science report), có thể thấy về cơ bản nền khoa học và giáo dục của Úc vẫn đang trong tình trạng khá tốt so với bình diện chung trên thế giới. Tỷ lệ sinh viên theo học các ngành khoa học công nghệ đang gia tăng. Các nhà nghiên cứu Úc có nhiều công bố quốc tế trên đầu người hơn đa số các nhà nghiên cứu ở các nước khác trên thế giới, và mức ảnh hưởng từ những công bố này cũng khá cao so với quốc tế trên đa số các lĩnh vực. Nhưng vẫn tồn tại những thách thức trước mắt và trong khoảng trung hạn. Đó là tỷ lệ theo học các môn khoa học ở các trường trung học đang giảm xuống. Mặc dù mức suy giảm gần đây đã chậm lại nhưng vẫn chưa có xu hướng đi vào ổn định. So với các quốc gia khác, chất lượng đào tạo khoa học cấp trung học ở Úc cũng đang dần tụt xuống, theo đánh giá của GS. Chubb. Tuy gần đây tỷ lệ sinh viên theo học các ngành khoa học và công nghệ có tăng, nhưng trước đó cả thập kỷ tỷ lệ này đứng yên, và đến nay vẫn chưa phục hồi lại ở mức đầu thập kỷ 1990. Cộng đồng khoa học được tăng cấp kinh phí cho nghiên cứu trong thập kỷ vừa qua, nhưng đòi hỏi từ thực tiễn nghiên cứu cũng tăng không kém và một vài lĩnh vực có dấu hiệu bị tụt hậu so với quốc tế. Theo GS. Chubb, một số lĩnh vực quan trọng cho tương lai phát triển của đất nước đang có nguy cơ suy giảm, ví dụ như khoa học nông nghiệp, và đáng lo ngại là cả những ngành cốt lõi như hóa học, toán học, và vật lý. Ông cho rằng Úc cần tập trung rõ rệt hơn cho một số lĩnh vực giáo dục và khoa học cụ thể đóng vai thiết yếu cho xây dựng, củng cố vị thế của quốc gia trong tương lai, bên cạnh đó vẫn không được xao lãng những lĩnh vực còn lại. Những yếu tố môi trường ảnh hưởng trực tiếp tới doanh nghiệp Khảo sát thực tế về các rào cản căn bản đối với đổi mới sáng tạo ở các doanh nghiệp Úc cho thấy hai vấn đề đáng quan tâm là tình trạng thiếu nhân lực trình độ cao và thiếu kinh phí. So với các doanh nghiệp lớn, các doanh nghiệp nhỏ gặp nhiều khó khăn hơn trong việc huy động nguồn lực cho đổi mới sáng tạo. Ngoài hai vấn đề trên, một số tác nhân khác ảnh hưởng tới đổi mới sáng tạo như mức độ cạnh tranh và cởi mở trong thương mại, và tính minh bạch rõ ràng của tín hiệu giá cả trên thị trường. Ví dụ như 75% doanh nghiệp đổi mới sáng tạo ở Úc tìm thấy động lực nhờ những tác nhân như sự cạnh tranh của đối thủ và nhu cầu từ thị trường5, song những tác nhân này gần đây đang suy giảm6, làm ảnh hưởng tới động lực đổi mới sáng tạo.
Thiếu nhân lực trình độ cao cũng là một vấn đề cho các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo ở Úc. Nhìn chung kết quả khảo sát trên các doanh nghiệp Úc cho thấy họ thiếu nhân lực có kỹ năng bán hàng, tiếp thị, tài chính, và quản trị. Nhưng so với các doanh nghiệp khác, xác suất thiếu nhân lực trình độ cao của doanh nghiệp đổi mới sáng tạo cao gấp 2 tới 3 lần trong các mảng quản trị, tiếp thị, và tài chính, và đặc biệt cao gấp 4 tới 7 lần trong các mảng khoa học kỹ thuật, nghiên cứu, và công nghệ thông tin. Doanh nghiệp Úc cần định hướng chiến lược và văn hóa đổi mới sáng tạo Định hướng chiến lược về đổi mới sáng tạo là nền tảng cơ sở đầu tiên cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, vừa có vai trò tạo ra ý thức sơ khởi, vừa là con đường hướng tới để doanh nghiệp có thể tập trung, tổ chức các nguồn lực. Một khảo sát quốc tế thu thập dữ liệu về quản trị doanh nghiệp trên 9.000 doanh nghiệp toàn thế giới cho thấy Úc nằm trong tốp giữa của 20 quốc gia hàng đầu thế giới, nhưng thua khá xa nhóm đứng đầu như Mỹ, Đức, hay Thụy Điển7. Ở nhóm quốc gia dẫn đầu, có tới 44% doanh nghiệp có định hướng chiến lược về đổi mới sáng tạo, còn ở Úc con số này là 18%. Rộng hơn định hướng chiến lược về đổi mới sáng tạo là văn hóa đổi mới sáng tạo. Một nền văn hóa phục vụ cho đổi mới sáng tạo thường đòi hỏi các yếu tố như tinh thần hợp tác giữa các cá nhân và tổ chức, tính cởi mở trước các ý tưởng mới, chiến lược đổi mới sáng tạo, sự sẵn sàng đối phó và quản lý các rủi ro kỹ thuật và thương mại. Yếu tố sẵn sàng đối phó và chủ động giải quyết các thách thức là rất quan trọng trong văn hóa đổi mới sáng tạo, và đây là điều mà đa số các doanh nghiệp Úc đang thiếu. Một khảo sát được tiến hành bởi Booz & Company8 cho thấy nhiều doanh nghiệp Úc (44%) có văn hóa đổi mới sáng tạo, có tinh thần hợp tác và cởi mở trước ý tưởng mới, biết nắm bắt nhu cầu khách hàng, nhưng phương thức còn thụ động, và có nguy cơ không kịp phản ứng trước các thách thức và cơ hội trong tương lai. 32% doanh nghiệp chưa có văn hóa đổi mới sáng tạo, và cũng chưa có định hướng chiến lược đổi mới sáng tạo – đa số doanh nghiệp nhỏ và vừa rơi vào nhóm này. 6% doanh nghiệp có định hướng chiến lược đổi mới sáng tạo nhưng không đưa ra nỗ lực cụ thể nào. Chỉ có 18% doanh nghiệp có sự song hành cao, vừa có định hướng chiến lược đổi mới sáng tạo vừa có văn hóa đổi mới sáng tạo.
|
|||
Trở lại In Số lần xem: 1197 | |||
[ Tin tức liên quan ]___________________________________________________
|