Việt Nam là nước xuất khẩu nhiều loại thủy sản, gạo, cà phê, chè, điều nhân, hạt tiêu, cao su và sắn. Khi Việt Nam hội nhập sâu hơn vào các chuỗi giá trị toàn cầu, ngành nông nghiệp cần phải chuyển đổi mạnh hơn với sự tham gia rộng rải của doanh nghiệp tư nhân. Ngành nông nghiệp của Việt Nam phải tạo ra nhiều giá trị hơn với đầu vào ít hơn trong khi đang phải đối mặt với những thách thức không nhỏ.

Để xây dựng nông nghiệp thông minh, Việt Nam cần lựa chọn công nghệ hiệu quả và xây dựng hệ sinh thái kết nối chặt chẽ giữa các bên.Đây là khuyến nghị của nhiều chuyên gia trong nước và nhà khoa học người Việt ở nước ngoài tại Hội thảo “Tầm nhìn và giải pháp ứng dụng KHCN trong phát triển nông nghiệp thông minh” do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức ngày 21/8, tại Hà Nội.

Năm 2017, xuất khẩu nông sản đạt 36,5 tỷ USD, năm 2018 dự báo đạt khoảng 40 tỷ USD, trở thành nước đứng thứ 16 trên thế giới về xuất khẩu nông sản, trong đó có 10 nhóm mặt hàng kim ngạch trên 1 tỷ USD. Nhiều chính sách về phát triển nông nghiệp đã được Chính phủ ban hành, như Nghị định 55/2015 về tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, Nghị định số 98/2018 về chính sách hỗ trợ DN trong hợp tác, liên kết sản xuất quy mô lớn

Đó là thông tin được đưa ra tại Hội nghị Tổng kết 5 năm ngành sắn và Đại hội Nhiệm kỳ II được tổ chức tại TP Sầm Sơn (Thanh Hóa) chiều 15/8. Theo báo cáo của Hiệp hội sắn Việt Nam (HHSVN), trước năm 2013, các đơn vị SXKD sắn phân tán, hoạt động manh mún, mất cân đối giữa nhà máy sản xuất và vùng nguyên liệu. Nhằm phát triển ngành sản xuất, chế biến, xuất khẩu sắn, ngày 19/6/2013, HHSVN chính thức được thành lập.

“Nhiệm vụ thành lập hợp tác xã là nhiệm vụ bắt buộc, là mệnh lệnh để thực hiện chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội, quyết định của Chính phủ, chủ thể vẫn là người nông dân, là đầu mối để đưa sản xuất nông nghiệp lên sản xuất lớn, phát huy vai trò kinh tế hộ, tăng cường liên kết hợp tác xã với nông dân, các nhà khoa học".

Hợp tác công-tư trong nông nghiệp đang có những hiệu quả tích cực, đặc biệt là với những nhóm ngành hàng nông sản chính. Hình thức hợp tác này đang thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp bởi tính năng động và hiệu quả kinh tế thiết thực. Ngày 16/8, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức cuộc họp thường niên nhóm công tác PPP ngành hàng thuộc đối tác phát triển bền vững nông nghiệp Việt Nam (PSAV).

Khảo sát 100 doanh nghiệp nhỏ ngành thực phẩm của Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) cho thấy, doanh nghiệp nhận biết còn khó khăn về các tiêu chuẩn như Viet Gap, Global Gap. Cụ thể, 98% doanh nghiệp có nghe, biết về Viet Gap và 44% doanh nghiệp có nghe, có biết về Global GAP, nhưng chỉ 11% có chứng nhận Viet Gap, 7% có Global GAP. Ngoài ra, doanh nghiệp có biết về HACCP, ISO 22000, còn các tiêu chuẩn khác ít chú ý.

Với dân số thế giới dự kiến khoảng 9,8 tỷ người vào năm 2050 (so với khoảng 7,6 tỷ hiện nay), tác động các-bon của ngành nông nghiệp thực phẩm sẽ tăng lên đáng kể. Các nước đang phát triển - nơi mà các tiêu chuẩn chế biến thực phẩm vẫn bị ảnh hưởng chủ yếu bởi các quy định vệ sinh và dần dần được cân nhắc về môi trường - sẽ chiếm khoảng 98% trong tổng số 2,1 tỷ người tăng lên trong dân số toàn cầu.

LTS: Làm sao để sản xuất nông nghiệp hiệu quả hơn trong bối cảnh mới là điều mà cả Chính phủ, doanh nghiệp và người dân đều mong muốn. Nhưng thực hiện ra sao thì có nhiều giải pháp. Chuyên đề tuần này của TBKTSG giới thiệu ý kiến của hai chuyên gia, nhìn từ góc độ của người làm chính sách và từ thực tế sản xuất nhỏ lẻ.

Nông nghiệp thông minh, nông nghiệp chính xác là những phương thức hoạt động dẫn đến nông nghiệp 4.0. Nông nghiệp 4.0 đã và đang được quy luật khách quan của cung và cầu đáp ứng đã và đang kết nối các doanh nghiệp trong và ngoài nước diễn ra sôi động ở Việt Nam. Ban biên tập Tạp chí Thử nghiệm Ngày nay giới thiệu bài viết của TS. Lê Quý Kha – Viện khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp miền Nam (IAS) về vấn đề này.