Độ nhạy nhiệt độ của quá trình phân hủy chất hữu cơ trong đất trong các điều kiện oxy khác nhau |
Phân hủy chất hữu cơ trong đất (SOM) là một quá trình quan trọng ảnh hưởng đến việc lưu trữ carbon trong đất và phát thải khí nhà kính. Nghiên cứu độ nhạy nhiệt độ (Q10) của quá trình phân hủy SOM và các cơ chế điều chỉnh của nó là rất quan trọng để cải thiện các dự đoán về độ ổn định của SOM và dòng carbon khi nóng lên trong tương lai. Hầu hết các nghiên cứu về Q10 đều dựa trên điều kiện hiếu khí, nhưng ít ai biết được Q10 thay đổi như thế nào trong đất bị hạn chế oxy. |
Phát thải C-CO2 tích lũy trong đất và (B) Q10 ở Thí nghiệm 1.
Phân hủy chất hữu cơ trong đất (SOM) là một quá trình quan trọng ảnh hưởng đến việc lưu trữ carbon trong đất và phát thải khí nhà kính. Nghiên cứu độ nhạy nhiệt độ (Q10) của quá trình phân hủy SOM và các cơ chế điều chỉnh của nó là rất quan trọng để cải thiện các dự đoán về độ ổn định của SOM và dòng carbon khi nóng lên trong tương lai.
Hầu hết các nghiên cứu về Q10 đều dựa trên điều kiện hiếu khí, nhưng ít ai biết được Q10 thay đổi như thế nào trong đất bị hạn chế oxy. Một nghiên cứu mới so sánh Q10 trong các điều kiện đầy đủ oxy, cận oxy và thiếu oxy ở ba loại đất đồng cỏ và cho thấy vai trò khác nhau của chất lượng carbon cơ chất và giới hạn nitơ trong việc điều chỉnh Q10. Những phát hiện này đã được công bố trên tạp chí Soil Ecology Letters.
Nhóm của Xiaojuan Feng tại Viện Thực vật học, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, đã tiến hành các thí nghiệm ủ đất vi mô để kiểm tra Q10 thay đổi như thế nào ở ba loại đất đồng cỏ ở các mức oxy khác nhau. Họ đã sử dụng ba nồng độ oxy lần lượt là 21%, 1% và 0% để mô phỏng các điều kiện oxy, cận oxy và không có oxy.
Họ phát hiện ra rằng Q10 không thể hiện các kiểu nhất quán trong các điều kiện oxy khác nhau, cho thấy các yếu tố khác có thể lấn át tác dụng của oxy lên Q10. Để tìm hiểu sâu hơn về những phát hiện này, họ đã phân tích các đặc tính của đất bằng cách tiến hành một thí nghiệm bổ sung và phát hiện ra rằng chất lượng carbon nền là yếu tố dự báo mạnh mẽ về Q10 ở đất giàu oxy, trong khi giới hạn nitơ quan trọng hơn ở đất cận oxy và đất thiếu oxy.
Mối quan hệ giữa (A) Q10 và độ hấp thụ tia cực tím cụ thể ở bước sóng 254 nm (SUVA254), và (B) Q10 và hoạt tính L-leucine aminopeptidase (LAP) dưới ba mức O2. SUVA254 có liên quan tích cực đến Q10 trong đất giàu oxy. Hoạt động của LAP, một enzyme nhắm mục tiêu N quan trọng liên quan đến việc giải phóng N khỏi SOM, cho thấy mối tương quan mạnh mẽ hơn với Q10 trong đất cận và thiếu oxy so với đất giàu oxy dựa trên phân tích một phần. Những kết quả này cho thấy chất lượng chất nền có ảnh hưởng mạnh mẽ đến Q10 ở đất giàu oxy và giới hạn N có thể ảnh hưởng đến sự biến đổi Q10 ở đất cận và thiếu oxy. Nguồn: Soil Ecology Letters (2024). DOI: 10.1007/s42832-023-0189-z
Xiaojuan Feng, tác giả của nghiên cứu cho biết: "Chúng tôi đã sử dụng đất ủ ở các nhiệt độ khác nhau để tính Q10. Phương pháp này ngày càng phổ biến trong việc ước tính Q10, vì nó loại bỏ các biến chứng tiềm ẩn do tốc độ cạn kiệt khác nhau của cơ chất ở các mức khác nhau, mức nhiệt độ không đổi, có thể ảnh hưởng đến nồng độ C trong đất và sinh khối vi sinh vật trong quá trình ủ ở điều kiện 'cân bằng thời gian’. Ngoài ra, chất lượng carbon cơ chất và giới hạn nitơ có thể đóng vai trò có tầm quan trọng khác nhau trong việc xác định Q10 trong các điều kiện oxy khác nhau. Điều này ngụ ý rằng phản ứng của sự phân hủy SOM đối với sự nóng lên có thể khác nhau giữa các loại đất và chế độ độ ẩm do sự khác biệt về tính sẵn có của cơ chất và chất lượng cũng như tình trạng nitơ".
Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét lượng oxy sẵn có và sự tương tác của nó với các yếu tố khác khi dự đoán động thái carbon trong đất dưới tác động của biến đổi khí hậu. Đất thiếu oxy phổ biến ở các vùng đất ngập nước và vùng cao, nơi chứa một tỷ lệ lớn trữ lượng carbon trong đất toàn cầu.
Hiểu được Q10 thay đổi như thế nào trong các điều kiện oxy khác nhau sẽ giúp cải thiện độ chính xác và độ tin cậy của các mô hình carbon trong đất và cung cấp thông tin cho các biện pháp quản lý việc cô lập carbon trong đất.
Đỗ Thị Thanh Trúc theo Phys.org |
Trở lại In Số lần xem: 483 |
[ Tin tức liên quan ]___________________________________________________
|