Theo báo cáo, hiện nay Việt Nam có trên 600.000 hec ta cà phê, với sản lượng trung bình khoảng 1,5 triệu tấn/ năm. Trong đó diện tích cà phê Robusta chiếm tỉ lệ 93%. Cà phê Việt Nam được xuất khẩu hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Năm 2020, Việt Nam ước xuất khẩu 1,7 triệu tấn với kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 2,7 tỷ đô la Mỹ. Phần lớn sản phẩm cà phê Việt Nam là xuất thô nên giá trị mang lại chưa cao.

Đề án phát triển sản phẩm quốc gia “Cà phê Việt Nam chất lượng cao” thuộc Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2020, được Thủ tướng phê duyệt vào năm 2017, với mục tiêu phát triển ngành cà phê sản xuất hàng hóa chất lượng cao, có khả năng cạnh tranh và giá trị gia tăng cao. Năng suất cà phê Robusta đạt 2,7 tấn/ha, cà phê Arabica đạt 2 tấn/ha. Nâng thu nhập của người trồng cà phê tăng 5% vào năm 2020 và đến 2023 là 7% so với mức thu nhập bình quân niên vụ 2013-2014. Đối tượng của Đề án là các tổ chức khoa học công nghệ, các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng cà phê, hợp tác xã, người sản xuất và cơ quan quản lý nhà nước các cấp có liên quan. Thời gian thực hiện từ năm 2018-2023 và tầm nhìn 2030.

Hội nghị đánh giá kết quả thực hiện Đề án phát triển sản phẩm quốc gia cà phê VN chất lượng cao.

Sau gần 3 năm triển khai, Đề án đã chọn tạo, sản xuất được 4 giống cà phê chất lượng cao; xây dựng vùng sản xuất cà phê chất lượng có chứng nhận làm nguyên liệu phục vụ chế biến; xây dựng bộ tiêu chí thương hiệu cà phê Việt Nam chất lượng cao; áp dụng khoa học kỹ thuật công nghệ vào sản xuất tưới nước tiết kiệm, giảm tổn thất sau thu hoạch, hoàn thiện công nghệ sơ chế và chế biến; xây dựng mô hình liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất và thương mại cà phê Việt Nam chất lượng cao.

Tại hội nghị, các nhà quản lý, doanh nghiệp cà phê đã cũng nhau phân tích, đánh giá kết quả đạt được những thuận lợi, khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện Đề án phát triển sản phẩm quốc gia cà phê Việt Nam chất lượng cao; đồng thời chia sẻ những kinh nghiệm hay, cách làm sáng tạo để triển khai Đề án trong thời gian tới. 

Tiến sỹ Phan Việt Hà, Phó Viện trưởng Viện khoa học kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên cho biết, Viện đã chọn ra được được 4 giống cà phê vối trong sản xuất (Xanh Lùn, Hữu Thiên, Dây Tròn, Ea Tar), 5 dòng cà phê vối triển vọng; thu thập được 5 vật liệu giống cà phê chè...

Cùng với đó, Viện cũng đã hoàn thiện các các gói kỹ thuật sản xuất cà phê chất lượng cao như: quy trình canh tác theo hướng cơ giới hóa; quy trình xử lý cận thu hoạch và sau thu hoạch...

Hiện nay, diện tích cà phê chất lượng cao của dự án khoa học công nghệ khoảng 9.050ha.

Qua nghiên cứu, năng suất và chất lượng cao hơn so với diện tích đối chứng khoảng 10%, chủ yếu do giống năng suất cao hơn.

Vì vậy, trong giai đoạn tiếp theo cần phát triển vùng sản xuất cà phê chất lượng; tiếp tục lai tạo, chọn lọc các giống mới chất lượng cao để bổ sung vào cơ cấu giống cà phê chất lượng cao giai đoạn tiếp theo; áp dụng các kỹ thuật canh tác mới nâng cao chất lượng cà phê...

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh đánh giá cao những nỗ lực của các ngành, các địa phương trong thực hiện Đề án. Thứ trưởng Bộ NN&PTNT đề nghị thời gian tới, các ngành, các địa phương cần quan tâm hơn nữa đến phát triển các giống cà phê chất lượng, đến chất lượng sản phẩm thông qua kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, mối liên kết giữa 4 nhà, thu hút đầu tư vào chế biến sâu… Các địa phương cần quan tâm quy trình thực hiện tái canh cà phê, quy trình trồng xen, hỗ trợ chế biến sau thu hoạch, liên kết sản xuất, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, nêu cao vị thế cốt lõi của doanh nghiệp trong việc tìm kiếm thị trường cho các sản phẩm cà phê chất lượng cao của Việt Nam…