Các tinh thể muối (bên trái) mọc lên trên mặt đất nhiễm mặt sau khi được xử lí bằng chất ức chế tinh thể hóa (Ảnh: Aaron Daigh)

Ô nhiễm muối trong đất có thể có nhiều dạng. Tình trạng này có thể đến từ nước muối độ mặn cao được sử dụng trong hoạt động fracking, bổ sung muối vào mặt đường để làm tan băng, lụt cửa sông hay ảnh hưởng tích lũy của việc tưới tiêu bằng nước lợ. Nhưng theo NDSU, khi muối đi vào đất, nó có thể ở đó hàng thập kỷ hoặc hàng thế kỷ. Trong khi đó, đất đai sẽ trở nên không thể canh tác và dễ bị xói mòn.

Vấn đề là các phương pháp thông thường để xử lí đất nhiễm mặn thường tốn thời gian, phức tạp, chậm hoặc không mấy hiệu quả. Chẳng hại, một số phương pháp đòi hỏi loại bỏ đất hoàn toàn vốn vừa tốn kém và chỉ chuyển vấn đề đến chỗ khác hoặc cố gắng rửa trôi, làm lãng phí nước và thường đơn giản là đẩy muối xuống nguồn nước ngầm để lọc trở lại.

Rào cản lớn nhất là khi nước muối bay hơi, muối hóa tinh thể và hình thành lớp vỏ rắn trong hốc đất mà sẽ bít kín hiệu quả và bảo vệ muối ở phía dưới khỏi bị rút ra. Tìm kiếm một cách để giải quyết điều này, nhóm NDSU do Aaron Daigh dẫn đầu tình cờ phát hiện một hóa chất có tên ferric hexacyanoferrate còn gọi Prussian Blue hiện đang được các nhà bảo tồn sử dụng để bảo về các khu vực lịch sử bị ô nhiễm bởi muối chống đóng băng mặt đường.

Điều mà nhóm của Daigh phát hiện là ferric hexacyanoferrate khiến muối hòa tan tinh thể hóa lên khỏi đất để hình thành những bông hoa hàm lượng nước cao trên mặt đất. Những bông hoa này sau đó có thể dễ dàng xúc đi và loại bỏ. Khi hóa chất này được thử nghiệm dưới điều kiện phòng thí nghiệm, nhóm phát hiện trong khoảng thời gian 7 ngày, họ có thể loại bỏ được từ 27 đến 57% lượng muối tùy thuộc vào từng loại đất, hứa hẹn một phương pháp khử ô nhiễm nhanh chóng và đơn giản.

Theo Daigh, kỹ thuật vẫn đòi hỏi thử nghiệm thực tế và vẫn còn mối bận tâm về độc tính vì ferric hexacyanoferrate phân hủy xyanua tự do khi phân hủy. Tuy nhiên, ông tiếp tục cho biết rằng việc phân hủy này rất chậm, mất từ hàng thập kỷ đến hàng thế kỷ, thời gian đó đủ để các vi sinh vật tiêu thụ bất kỳ độc tố nào có thể nảy sinh.

Ngoài ra, Daigh cho hay ferric hexacyanoferrate chỉ là một trong số các hóa chất có thể là sản sinh hoa muối, do đó, nghiên cứu tương lai có thể bao gồm việc tìm kiếm các vật liệu thay thế cũng như liều lượng và mức độ áp dụng thường xuyên thế nào.

LH - Dostdongnai, theo New Atlas.