Cây trồng biến đổi Gen năm 2013

BẮC KINH (13-2-2014) — Tổ chức ISAAA ( International Service for the Acquisition of Agri-Biotech Applications) hôm nay trân trọng công bố với mọi người rằng đã có hơn 18 triệu nông dân thuộc 27 quốc gia trồng cây GM trong năm 2013, tăng so với năm trước 5 triệu ha (3%) trên toàn thế giới. Năm 2013 cũng đã đánh dấu sự kiện đầu tiên trồng giống ngô chống chịu hạn được thương mại hóa tại Hoa Kỳ.

Diện tích trồng giống cây trồng biến đổi gen đã gia tăng từ 1,7 triệu Ha vào năm 1996 lên đến 175 triệu ha vào năm 2013. Trong khoảng thời gian 18 năm ấy, người ta ghi nhận có sự gia tăng gấp 100 lần diện tích gieo trồng giống cây biến đổi gen trên toàn thế giới. Hoa Kỳ tiếp tục là quốc gia dẫn đầu với diện tích 70,1 triệu Ha (chiếm 40% diện tích cây trồng GM của thế giới).

“Tổng diện tích cây trồng biến đổi gen tính hết thời gian ấy cho đến nay là 1,6 tỷ Ha bằng 150% tổng diện tích đất của Trung Quốc,” Clive James, tác giả của báo cáo và là người sáng lập ISAAA, và Chairman Emeritus, đã nói như vậy. “Mỗi một quốc gia trong tốp 10 nước dẫn đầu trồng cây GM trong 2013 gấp hơn 1 triệu Ha, cho thấy một sự phát triển rộng lớn trong tương lai.”

Theo báo cáo này, có hơn 90% nông dân (16,5 triệu người) đang trồng cây biến đổi gen, họ là những nông dân sản xuất nhỏ và nghèo. Trong các quốc gia phát triển diện tích canh tác cây biến đổi gen, có 8 nước công nghệp và 19 nước đang phát triển. Trong năm thứ hai, các nước đang phát triển có diện tích canh tác cây GM nhiều hơn các nước công nghiệp, phản ánh sự tin tưởng và tính nhiệm của họ đối với hàng triệu nông nông dân có khả năng rủi ro cao trên thế giới này, nó cũng phản ánh được lợi ích thu được từ cây trồng biến đổi gen. Gần 100% nông dân trồng thử giống GM có xu hướng tiếp tục phát triển cây này.

Hai giống mới  chống chịu khô hạn.

Tính chống chịu khô hạn là sự kiện quan trọng cho năng suất cây trồng, khô hạn do sự thay đổi khí hậu, tính chịu hạn trở thành mục tiêu chọn tạo giống vô cùng quan trọng. Tại Hoa Kỳ, có khoảng 2.000 nông dân đang canh tác bắp trên vùng đất bị khô hạn được gọi là “Corn Belt” với 50.000 Ha đã phát triển giống bắp GM đầu tiên. Theo đ1o, Indonesia, quốc gia có dân cư đông đúc xếp hạng tư của thế giới, đã phát triển và chấp nhận cho trồng giống mía đường GM đầu tiên chịu hạn (giống mía đường biotech đầu tiên được chấp nhận trên thế giới) và có kế hoạch thương mại hóagiống này để trồng vào năm 2014.

“Giống cây trồng Biotech đang chứng giá trị toàn cầu như một công cụ cho những nông dân nghèo đang đối diện với nguồn nước ngọt cung cấp ít dần và cỏ dại tăng, sâu hại gây áp lực lớn – ảnh hưởng của biến đổi khí hậu sẽ vẫn tiếp tục diễn biến khôn lường để cần có những công nghệ như vậy,” James đã phát biểu.

Giống bắp biotech chịu hạn được tài trợ cho Châu Phi thông qua dự án WEMA (Water Efficient Maize for Africa), liên kết giữa nhà nước và tư nhân do hợp tác giữa Monsanto và BASF, được tài trợ bởi Gates and Buffet foundations và được thực hiện thông qua CIMMYT (International Maize and Wheat Improvement Center), Mexico và AATF (Kenya-based African Agricultural Technology Foundation). Trồng giống bắp chuyển gen chịu hạn này ở Châu Phi được hoạch định vào năm 2017. Khô hạn là trở ngại lớn nhất cho năng bắp tại Châu Phi ước khoảng 300 triệu người Phi Châu lệ thuộc và sống được nhờ nguồn lương thực ấy.

Hiện trạng và cơ hội đối với giống cây trồng biến đổi gen ở Trung Quốc

Trung Quốc, với dân số 1,3 tỷ người, là quốc gia đông dân nhất thế giới. Giữa những năm 1996 - 2012, giống cây tbông vải biotech ở Trung Quốc đạt được giá trị kinh tế trên 15 tỷ đô la Mỹ, với 2,2 tỷ USD thu nhập trong năm qua. Giống cây trồng GM còn cho lợi nhuận quan trọng đối với nông dân và môi trường ở Trung Quốc, với việc giảm đi đáng kể việc sử dụng thuốc sâu đến 50% hoặc nhiều hơn con số đó trên cây bông vải.  

“Trung Quốc có được kinh nghiệm về lợi ích của giống bông vải GM cho sợi, và cũng có thể có được kinh nghiệm đối với cây bắp GM thông qua năng suất tăng và cải tiến nguồn vật liệu cho thức ăn gia súc,” James phát biểu. “Trung Quốc còn có lợi ích trong việc chấp nhận các tính trạng biotech cho giống lúa mới, nguồn lương thực chính của Châu Á”.

Một vài nhà quan sát xem xét Trung Quốc có thể mở đường cho việc chấp nhận giống cây trồng biotech như giống bắp có phytase vào năm 2009, khi hai tính trạng biotech của giống lúa đồng thời được chấp nhận. Nhu câu tiêu thụ thịt của Trung Quốc cần phải nuôi 500 triệu đầu con heo và 13 tỷ con gia cầm cũng có nghĩa là quốc gia này phải gia tăng nhập khẩu bắp, để bổ sung thêm 35 triệu Ha bắp canh tác.

Các nước đang phát triển gia tăng diện tích cây trồng GM

Tốc độ tăng của các nước đang phát triển vẫn tiếp tục diễn ra. Nông dân của Châu Mỹ La Tinh, Châu Á và Châu Phi đã tăng trưởng 54% (theo kiểu cộng dồn) diện tích cây trồng biotech trên toàn câu (năm 2012 tăng), do vậy, khoảng cách diện tích giữa các nước đang phát triển và các nước công nghiệp  còn khoảng 7 triệu Ha trong năm 2012 và đến 14 triệu Ha trong năm 2013.

Theo kết quả cộng dồn, Nam Mỹ đã trồng  70 triệu Ha (chiếm 41%); Châu Á 20 triệu Ha (11 %); Châu Phi hơn  3 triệu Ha (2%).

 “Tăng trưởng ở các nước công nghiệp và thị trường của các nước đang phát triển vẫn tiếp tục tăng ở đỉnh điểm trong năm 2013 theo tỷ lệ chấp nhận tăng, ổn định ở mức 90% hoặc nhiều hơn, cho phép việc lan rộng từng bước,” James. “Trong năm qua, mức tăng trưởng chủ yếu từ các nước đang phát triển, cụ thể là Brazil, mức này vô cùng ấn tượng với 3,7 triệuu Ha (tăng 10%), dạt tổng cộng 40,3 triệu Ha. Năm tới, mức tăng trưởng được hi vọng sẽ tiếp tục diễn ra ở các nước đang phát triển –Brazil sẽ tiếp tục dẫn đầu, rút ngắn khoảng cách với Hoa Kỳ.”

Thành công ở các nước đang phát triển có thể là có mối liên kết chặt chẽ  giữa chính phủ và tư nhân. Thí dụ, sự hợp tác của Brazil với BASF, đã phát triển và chấp nhận giống đậu nành biến đổi gen kháng thuốc cỏ và được thương mại hóa, hoàn thành một cách một cách xuất sắc các bước cần thiết cho phát triển và triển khai giống đậu nành này. Mối liên kết như vậy tạo ra niềm tin và là động lực của mọi thành công.

EMBRAPA ở Brazil, đối với việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên, đã phát triển và chấp nhận các giống đậu đỗ kháng virus, điều này góp phần vào sự phát triển bền vững.

Vượt mọi trở ngại để chấp nhận giống cây trồng biotech

Các nước đang phát triển tiếp tục tiến về phía trước với nghiên cứu giống cây trồng biotech, phát triển và thương mại hóa,họ đã chứng minh cho các chính khách để chấp nhận các tính trạng mới của giống cây trồng biotech này. Chấp nhận trong năm 2013 bao gồm:

- Bangladesh chấp nhận giống cây cà tím biotech đầu tiên (Brinjal), phát triển thông qua liên kết nhà nước và nhà doanh nghiệp (công ty Mahyco của Ấn Độ). Bangladesh là mẫu hình của các nước đang phát triển nhỏ và nghèo – vượt quan được trở ngại để chấp nhận qui trình thương mại hóa cây cà tím biến đổi gen mà Ấn Độ và Philippines đã có. Bangladesh cũng tiếp tục theo đuổi sự chấp - nhận giống lúa Vàng (Golden Rice) và giống khoai tây biotech.

- Indonesia chấp nhận giống mía đường chịu hạn phục vụ làm thực phẩm, hoạch định trồng đại trà năm 2014.

- Panama chấp nhận trồng giống bắp biotech.

Những phát triển tiếp theo trong công nghệ cây trồng biotech được kết hợp với sự đồng thuận của nông dân sản xuất nhỏ, nghèo là những yếu tố vô cùng quan trọng trong tương lai của sự chấp thuận giống biotech qui mô toàn cầu. Những phát triển tiếp theo 2013 sau bao gồm: 

• Ở Châu Phi, Burkina Faso và Sudan gia tăng diện tích bông vải biotech  khá ấn tượng với 50% và 300%, theo thứ tự. Bảy quốc gia khác đang thực hiện khảo nghiệm giống cây trồng biotech với qui trình chặt chẽ tiến đến chấp nhận thương mại hóa giống mới. Đó là: Cameroon, Ai Cập, Ghana, Kenya, Malawi, Nigeria và Uganda.
• Philippines gần như hoàn thiện việc khảo nghiệm ngoài đồng giống  lúa Vàng (Golden Rice).

Việc thiếu những hệ thống pháp luật có hiệu quả về thời gian, tiền bạc, tính khoa học và hợp lý vẫn tiếp tục là những vấn đề hạn chế chủ yếu để chấp nhận giống mới ở Châu Phi (và của thế giới).

Hiện trạng giống cây trồng biotech ở Cộng Đồng Châu Âu (EU)

Diện tích trồng cây biotech ở Châu Âu khá khiêm tốn tăng 15% giữa 2012 và 2013. Năm nước của EU đã trồng được  148.13 hectares bắp chuyển gen, tăng thêm 18.942 hectares so với năm 2012. Tây Ban Nha dẫn đầu EU với diện tích kỷ lục 136.962 hectares bắp chuyển gen, tăng 18% so với năm 2012. Romania duy trì diệ tích cây trồng biotech giống như năm 2012. Bồ Đào Nha, Czechia và Slovakia trồng cây biotech với diện tích ít hơn năm 2012.

Giống cây trồng biotech và an ninh lương thực, tính bền vững và môi trường

Từ 1996 đến 2012, giống cây trồng biotech đã có những đóng góp tích cực thông qua: giảm giá thành nông sản và tăng năng suất cây trồng (ước đạt 377 triệu tấn) đạt giá trị 117 tỷ USD; tạo ra những lợi ích về môi trường làm giảm được 497 triệu kg (a.i.) thuốc sâu; giảm phát thải khí CO₂ với 27 tỷ kg trong năm 2012 (tương đương với 12 triệu xe hơi đang chạy trên đường, một năm); bảo tồn được đa dạng sinh học nhờ tiết kiệm được 123 triệu ha đất khỏi bị thay thế trong nông nghiệp trong giai đoạn 1996 - 2012; và làm giảm nghèo cho 16,5 triệu nông dân sản xuất nhỏ cũng như gia đình họ, tổng cộng hơn 65 triệu người.

Các con số ấn tượng của biotech

• Hoa Kỳ tiếp tục là quốc gia dẫn đầu với 70,1 triệu Ha (với tỷ lệ chấp nhận 90% đối tất cả cây trồng).
• Brazil xếp thứ hai trong 5 năm liên tục, tăng diện tích trồng cây biotech hơn bất cứ nước nào – một kỷ lục ấn tượng tăng đến 3,7 triệu Ha (10% so với năm 2012).
• Argentina xếp thứ ba với 24,4 triệu Ha.
• Ấn Độ, thay thế vị trí của Canada vào hạng tư, đạt kỷ lục 11 triệu Ha bông vải biến đổi gen với mức độ chấp nhận 95%.
• Canada xếp hạng năm, đạt 10,8 triệu Ha với việc giảm diện tích cây canola nhưng duy trì mức độ chấp nhận cao  96%.

Xem www.isaaa.org