CASSAVAVIET. “Tony là người bạn và là một nhà khoa học lớn của chúng ta, trọn đời cống hiến cho sự phát triển thông qua nhiều công trình nghiên cứu khoa học của Tony Bellotti. Chúng tôi đã mất anh, Tony!”

Dr. Ruben Echeverria, Tổng Giám Đốc của CIAT đã viết như vậy.

Dr. Anthony Bellotti là một người thầy lớn, nhà khoa học kiệt suất, và là người bạn lớn của ngành sắn Việt Nam.

Bài viết “THE PASSING OF TONY BELLOTTI” của Ruben G. Echeverría (CIAT E-Newsletter /7 March 2013)

Tôi rất buồn khi thông báo với toàn thể các bạn bè  rằng Dr. Anthony Bellotti đã từ trần tại quê nhà ông đang nghỉ hưu ở Naples, Florida, sau những ngày tháng chống chọi lại căn bệnh ung thư hiểm nghèo. Tony là một người bạn thân thiết và là một nhà khoa học tầm cỡ, người đã cống hiến toàn bộ cuộc đời mình cho việc mưu cầu ảnh hưởng phát triển thông qua nghiên cứu nông nghiệp.

Quãng đường dài mà ông đã bắt đầu từ năm 1962, ông bắt đầu là một trong những người đầu tiên gia nhận vào nhóm tình nguyện Peace Corps tại El Salvador. Trong 2 năm, ông phụ trách các dự án có liên quan đến rau hoa, cây ăn quả nhiệt đới, và thức ăn cho tiểu gia súc. Ông hoàn tất học Thạc Sĩ tại New Mexico State University. Sau đó, ông chính thức làm việc cho Peace Corps vào năm 1967, là trợ lý Giám Đốc đầu tiên tại Paraguay rồi trở thành một chuyên gia huấn luyện ở California cho đến năm 1970.

Không giống như nhiều tình nguyện viên khác của Peace Corps, Tony đã thực hiện được ý nguyện đóng góp của mình một cách miệt mài mà ông cần có nhiều hơn nữa cho kiến thức cần thiết của riêng mình. Vì vậy, ông thực sự nổ lực phấn đấu trở thành tiến sĩ tại Bộ Môn Côn Trùng với môn phụ Chọn Giống tại Cornell University. Sau khi tốt nghiệp Tiến Sĩ, Tony làm việc ở tổ chức CIAT tại Cali, Colombia,bắt đầu là nghiên cứu sinh cao cấp (post-doct) do Rockefeller Foundation tài trợ. Ông đã phát triển thành công các đề tài chuyên môn trong chương trình quản lý sâu hại sắn như một chuyên viên côn trùng nhiều kinh nghiệm, trong đó có giai đoạn 18 tháng phục vụ tại cơ quan Embrapa, Cruz das Almas, Brazil – và làm việc với tư cách chủ nhiệm chương trình trong thời gian khá dài. Ông đã in ấn hơn 300 bài báo trên các tạp chí lớn. Sau khi nghỉ hưu vào năm 2006, Tony được trao tặng giải thưởng Giáo Sư Danh Dự, ông vẫn tiếp tục tham gia một cách hăng hái như một người từng trãi, nhiều kinh nghiệm và có những ý kiến tư vấn đặc biệt.

Tony để lại cho chúng ta một tài sản khổng lồ về những thành tựu khoa học trong lĩnh vực chuyên sâu của người. Cùng với  tập thể cán bộ khoa học, các đồng nghiệp trong nhóm nghiên cứu của ông, với kỹ năng thành thạo và sự cẩn trọng thật sự, ông đã đưa kiến thức côn trùng học trong ngành sắn tiến xa từ những hiểu biết ban đầu còn thô sơ cho đến nay là cả một chặng đường phát triển vượt bậc, mở ra con đường phục vụ cho an sinh của bà con nông dân trồng sắn. Thành tựu của riêng Tony thật là vĩ đại kể cả vai trò của ông trong việc du nhập thành công biện pháp dùng ong ký sinh (wasp) của Paraguay vào vùng cận sa mạc Sahara phục vụ cho mục tiêu đấu tranh sinh học chống lại sự phá hại của rệp sáp (cassava mealybug). Lợi ích của phương pháp này mang lại giá trị hàng tỷ USD.

Tony để lại cho CIAT uy tín lớn và cả thế giới này, làm bạn với nhiều nhà khoa học của nhiều nước tạo được mối quan hệ nghề nghiệp sâu rộng có tầm cỡ quốc tế trong hơn nửa thế kỷ qua, đặc biệt trong 40 năm hình thành CIAT. Tony đã để lại một cuộc sống gương mẫu, ngoài công việc chuyên môn ra, ông còn là một độc giả ham học, một fan hâm mộ New York Yankees, một người bạn tâm tâm giao và người hay giúp đỡ trong cộng đồng bè bạn ở Cali.

Chúng tôi mãi mãi nhớ anh, Tony!
 

Ruben
Tổng Giám Đốc CIAT